ചന്ദ്രയാന് 2
ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ ഏറ്റെടുത്ത് നിർമ്മിക്കാൻ തീരുമാനിച്ച രണ്ടാമത്തെ ചാന്ദ്രപര്യവേക്ഷണ ദൗത്യമാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2
■ ഇന്ത്യയുടെ രണ്ടാം ചന്ദ്രപര്യവേക്ഷണ ദൗത്യം ജൂലൈ15 പുലർച്ചെ 2.51നാണ് വിക്ഷേപിക്കനിരുന്നത് ഇന്ധന ചോര്ച്ച മൂലം അവസാനം ഒരു മണിക്കൂര് മുന്നേ നിര്ത്തലാക്കപ്പെട്ടു.. തുടര്ന്ന്
ഇന്ത്യയുടെ അഭിമാന പേടകം ചന്ദ്രയാൻ 2 ജൂലൈ മാസത്തില് 22 തീയ്യതി
തിങ്കളാഴ്ച ഉച്ചയ്ക്ക് 2.43-ന് ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിലെ സതീഷ് ധവാൻ സ്പേസ് സെന്ററിൽനിന്നാണ് ചന്ദ്രയാൻ രണ്ടിന്റെ വിക്ഷേപണം നടന്നത്.
■ഫാറ്റ് ബോയ്’ എന്നു വിളിപ്പേരുള്ള വിക്ഷേപണ റോക്കറ്റ് ജിഎസ്എൽവി മാർക്ക് 3 സർവസജ്ജം. ഐഎസ്ആർഒയുടെ സതീഷ് ധവാൻ സ്പേസ് സെന്ററിൽ വിക്ഷേപണ പരിശോധനയുടെ വിവിധ ഘട്ടങ്ങൾ പൂർത്തികരിച്ചുകഴിഞ്ഞു
■ ചന്ദ്രയാൻ 2 ദൗത്യത്തിന് ആകെ 800 കോടി രൂപയാണ് ചിലവ്. ഇതിൽ 200 കോടി രൂപയും വിക്ഷേപണത്തിനുള്ളതാണ്. 600 കോടി രൂപ ഉപഗ്രഹത്തിനുള്ള ചിലവാണ്. (തുക ക്യത്യമല്ല വ്യത്യസ്ത സൈറ്റുകള് വ്യത്യസ്ത കണക്കുകള് കാണിക്കുന്നുണ്ട്)
■ ഇന്ത്യയുടെ ചാന്ദ്രപേടകവും റഷ്യയുടെ ഒരു ലാന്ററും റോവറും അടങ്ങുന്ന ചന്ദ്രയാൻ 2ജി.എസ്.എൽ.വി. മാർക്ക് III വിക്ഷേപണ വാഹനമുപയോഗിച്ച് ദൗത്യം പൂർത്തിയാക്കാനാണ് തീരുമാനിച്ചിട്ടുള്ളത്.
■ ചക്രങ്ങൾ ഘടിപ്പിച്ച റോവർ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ പാറയുടേയും മണ്ണിന്റേയും തത്സമയ രസപഠനത്തിന് സഹായിക്കും. ഈ വിവരങ്ങൾ ചന്ദ്രയാൻ-2 പേടകത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ ഭൂമിയിലേയ്ക്ക് അയയ്ക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യും.
■ ചന്ദ്രയാൻ 1-ന്റെ വിജയത്തിനു കാരണമായ ഡോ.മയിൽസ്വാമി അണ്ണാദുരൈയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ദൗത്യസംഘമാണ് ചന്ദ്രയാൻ 2-നു വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.
■ ചന്ദ്രയാൻ -2 വിക്ഷേപണം 2019 ജൂലൈ 14, 21:21 യുടിസിയിൽ ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, 2019 സെപ്റ്റംബർ 6 ന് ലാൻഡിംഗ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു
■ ഐ.എസ്.ആർ.ഒ.യുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും സങ്കീർണമായ ദൗത്യമായാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 വിക്ഷേപണം അറിയപ്പെടുന്നത്.
■ 3.8 ടണ്ണാണ് പേടകത്തിന്റെ ഭാരം.
■ ദൗത്യം വിജയിച്ചാൽ ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ പര്യവേക്ഷണ പേടകമിറക്കുന്ന ആദ്യരാജ്യമാകും ഇന്ത്യ.
■വിജയകരമായ ലാൻഡിംഗ് യുഎസ്എസ്ആർ, യുഎസ്എ, ചൈന എന്നിവയുടെ ബഹിരാകാശ ഏജൻസികൾക്ക് ശേഷം ചന്ദ്രനിൽ മൃദുവായ ലാൻഡിംഗ് നേടുന്ന നാലാമത്തെ രാജ്യമായി ഇന്ത്യ മാറും.
■ ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിൽ നിന്നുള്ള വിക്ഷേപണത്തിനു ശേഷം ഓർബിറ്റർ ചന്ദ്രനു 100 കിലോമീറ്റർ മുകളിലുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തും. തുടർന്ന് റോവർ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ലാൻഡർ മൊഡ്യൂൾ വിട്ടുമാറി ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലേക്കു പറന്നിറങ്ങും. ചന്ദ്രനിൽ എത്തിയശേഷം ലാൻഡറിൽ നിന്നു റോവർ വേർപെട്ട് ഉപരിതലത്തിലേക്കിറങ്ങി പര്യവേക്ഷണം നടത്തും.
■ കഴിഞ്ഞ മെയ് മാസത്തിലാണ് വിക്ഷേപണം നടത്താൻ ആദ്യം നിശ്ചയിച്ചിരുന്നത്. എന്നാൽ ഇസ്രായേലിന്റെ പര്യവേക്ഷണമായ ഫാൽകൺ ദൗത്യം ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചിറങ്ങി പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ പരാജയം വിലയിരുത്തി കൂടുതൽ പരീക്ഷണങ്ങളും പ്രതിസന്ധി നേരിടാനുള്ള മാർഗങ്ങളും പഠിച്ചതിന് ശേഷമാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 ദൗത്യത്തെ വിക്ഷേപിക്കാനൊരുങ്ങുന്നത്.
■ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രിമൻമോഹൻസിംഗിന്റെ അധ്യക്ഷതയിൽ 18സപ്തംബർ2008 ൽ നടന്ന യൂണിയൻ ക്യാബിനറ്റ് സമ്മേളനത്തിൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് ചന്ദ്രയാൻ 2 ദൌത്യം അംഗീകരിച്ചു.
■ 12 നവംബർ 2007ല് ISRO യുടേയും റഷ്യൻ ഫെഡറൽ സ്പേസ് ഏജൻസിയുടേയും(ROSKOSMOS)പ്രതിനിധികൾ ചന്ദ്രയാൻ 2 പദ്ധതിയിൽ ഒരുമിച്ചു പ്രവർത്തിക്കാൻ ഒരു കരാറിൽ ഒപ്പുവച്ചു.
■ഷെഡ്യൂളിന് ചന്ദ്രയാൻ -2 നുള്ള പേലോഡ് ISRO അന്തിമമാക്കിയിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, 2013 ജനുവരിയിൽ ദൗത്യം മാറ്റിവച്ചു റഷ്യയ്ക്ക് കൃത്യസമയത്ത് ലാൻഡർ വികസിപ്പിക്കാൻ കഴിയാത്തതിനാൽ 2016 ലേക്ക് പുനക്രമീകരിച്ചു.
■ ചൊവ്വയിലേക്കുള്ള ഫോബോസ്-ഗ്രന്റ്ദൗത്യം പരാജയപ്പെട്ടതിനെത്തുടർന്ന് റോസ്കോസ്മോസ് പിന്നീട് പിന്മാറി, കാരണം ഫോബോസ്-ഗ്രന്റ് മിഷനുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സാങ്കേതിക വശങ്ങളും ചാന്ദ്ര പദ്ധതികളിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു, അവ അവലോകനം ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്.
■2015 ഓടെ ലാൻഡർ നൽകാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മ റഷ്യ ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയപ്പോൾ, ചാന്ദ്ര ദൗത്യം സ്വതന്ത്രമായി വികസിപ്പിക്കാൻ ഇന്ത്യ തീരുമാനിച്ചു.
ബഹിരാകാശ പേടകത്തിന്റെ വിക്ഷേപണം 2018 മാർച്ചിൽ ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്തിരുന്നുവെങ്കിലും വാഹനത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ പരിശോധനകൾ നടത്താൻ ആദ്യം ഏപ്രിലിലേക്കും പിന്നീട് ഒക്ടോബറിലേക്കും വൈകി. 2018 ജൂൺ 19 ന്, പ്രോഗ്രാമിന്റെ നാലാമത്തെ സമഗ്ര സാങ്കേതിക അവലോകന മീറ്റിംഗിന് ശേഷം, കോൺഫിഗറേഷനിലും ലാൻഡിംഗ് സീക്വൻസിലും നിരവധി മാറ്റങ്ങൾ നടപ്പാക്കാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നു, ഇത് 2019 ന്റെ ആദ്യ പകുതിയിലേക്ക് സമാരംഭിച്ചു. രണ്ടെണ്ണം 2019 ഫെബ്രുവരിയിലെ ഒരു പരീക്ഷണത്തിനിടെ ലാൻഡറിന്റെ കാലുകൾക്ക് ചെറിയ കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചു.
■ ഐ എസ് ആർ ഓയ്ക്ക് പേടകത്തിന്റെയും റോസ്കോസ്മോസിന് ലാന്ററിന്റെയും റോവറിന്റെയും പ്രധാനചുമതല ലഭിച്ചു. ഇരു രാജ്യങ്ങളിലേയും ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാരുടെ കൂട്ടായ പരിശ്രമത്തിന്റെ ഫലമായി പേടകത്തിന്റെ രൂപകൽപ്പന ആഗസ്റ്റ് 2009 ആയപ്പോഴേയ്ക്കും അവസാനിച്ചു.(റഷ്യ പിന്നീട് റോവര് നിര്മ്മാണത്തോല് നിന്നും പിന്മാറി )
■70 ° തെക്ക് അക്ഷാംശത്തിൽ രണ്ട് ഗർത്തങ്ങളായ മാൻസിനസ് സി ,സിംപെലിയസ് എൻഎന്നിവയ്ക്കിടയിലുള്ള ഉയർന്ന സമതലത്തിൽ ചന്ദ്രയാൻ -2 ഒരു ലാൻഡറും റോവറും മൃദുവായ ലാൻഡിംഗിന് ശ്രമിക്കും.ചക്രമുള്ള റോവർ ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ നീങ്ങുകയും ഓൺ-സൈറ്റ് രാസ വിശകലനം നടത്തുകയും ചെയ്യും. ഒരേ വിക്ഷേപണത്തിൽ പറക്കുന്ന ചന്ദ്രയാൻ -2 ഓർബിറ്റർ, ലാൻഡർ എന്നിവയിലൂടെ ഇതിന് ഭൂമിയിലേക്ക് ഡാറ്റ റിലേ ചെയ്യാൻ കഴിയും.
■ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ മൃദുവായി ഇറങ്ങാനുള്ള കഴിവ് പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ഉപരിതലത്തിൽ ഒരു റോബോട്ടിക് റോവർ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യങ്ങൾ.
■ ചാന്ദ്ര ഭൂപ്രകൃതി, ധാതുശാസ്ത്രം, മൂലക സമൃദ്ധി, ചന്ദ്ര എക്സോസ്ഫിയർ, ഹൈഡ്രോക്സൈൽ, വാട്ടർ ഐസ് എന്നിവയും ശാസ്ത്രീയ ലക്ഷ്യങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
■ചന്ദ്രനിൽ വെള്ളം, ടൈറ്റാനിയം, കാൽസ്യം, മഗ്നീഷ്യം, അലുമിനിയം, ഇരുമ്പ് എന്നീ ലോഹങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യം, ചന്ദ്രൻ ഒരുകാലത്തു പൂർണമായും ഉരുകിയ അവസ്ഥയിലായിരുന്നു എന്നുള്ള മാഗ്മ ഓഷൻ ഹൈപ്പോത്തിസിസിന്റെ സ്ഥിരീകരണം എന്നിവയെല്ലാം ചന്ദ്രയാൻ 1 ദൗത്യത്തിന്റെ നിർണായക സംഭാവനകളായിരുന്നു. ഇതിന്റെ തുടർച്ചയാണു ചന്ദ്രയാൻ 2ൽ രാജ്യം ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.
■ ഓർബിറ്റർ ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യുകയും അതിന്റെ 3D മാപ്പുകൾ തയ്യാറാക്കാൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യും. ഓൺബോർഡ് റഡാർ ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യും.
ദക്ഷിണധ്രുവ മേഖലയിലെ ജല ഐസ് , ഉപരിതലത്തിലെ ചന്ദ്ര റെഗോലിത്തിന്റെ കനം എന്നിവ പഠിക്കുമ്പോൾ ഓൺബോർഡ് റഡാർ ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യും.
■റഷ്യ ഒരു ലാന്ററും റോവറും രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുകയും നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്യും.(റഷ്യ പിന്നീട് പിന്മാറി )ചന്ദ്രന് മുകളിൽ സഞ്ചാരപഥത്തിൽ പേടകം എത്തിയതിനു ശേഷം റോവർ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ലാന്റർ പേടകത്തിൽ നിന്ന് വേർപെടുകയും ചാന്ദ്രമണ്ണിൽ ഇറങ്ങുകയും ചെയ്യും.അതിനു ശേഷം റോവർ ലാന്ററിന്റെ ഉയർന്ന ഭാഗത്തു നിന്ന് വേർപെടും. ആണവോർജമുപയോഗിച്ച് ചന്ദ്രയാൻ 2 പേടകത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രായോഗിക പഠനങ്ങൾ ഐ എസ് ആർ ഓ നടത്തിവരികയാണ്. നാസയും ഇ എസ് എയും പേടകത്തിന് ചില സാങ്കേതിക ഉപകരണങ്ങൾ നൽകിക്കൊണ്ട് ഈ ദൌത്യത്തിൽ പങ്കാളികളാകും.ഈ തീരുമാനം അവർ ഐ എസ് ആർ ഓ യെ അറിയിച്ചിട്ടുണ്ട്.
"ഇതുവരെ ഈ പ്രദേശത്ത് ഒരു റോവർ ഇറക്കാൻ ആരും ശ്രമിച്ചിട്ടില്ല. ഇത് ചന്ദ്രന്റെ മധ്യരേഖയ്ക്ക് സമീപം മാത്രമാണ് .ചന്ദ്ര ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ (ചന്ദ്രയാൻ 2 ന്റെ) റോവർ ആദ്യമായി വിക്ഷേപിക്കാൻ ഞങ്ങൾ ശ്രമിക്കും''
ഇസ്രോ ചെയർമാൻ കെ ശിവൻ പറഞ്ഞു.
■ '' ഐഎസ്ആർഒയുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും സങ്കീർണവും വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതുമായ ദൗത്യമാണിതെന്നു '' യു.ആർ. റാവു സാറ്റലൈറ്റ് സെന്ററർ ഡയറക്ടറും മലയാളിയുമായ പി. കുഞ്ഞികൃഷ്ണൻ പറഞ്ഞു.
ഓർബിറ്ററും ലാൻഡറും റോവറും അടങ്ങുന്ന ചന്ദ്രയാൻ പേടകത്തിന്റെ നിർമാണത്തിനു നേതൃത്വം നൽകിയത് അദ്ദേഹമാണ്. പര്യവേക്ഷണത്തിനുള്ള 14 പേ ലോഡുകളുമായി ചന്ദ്രയാൻ 2 സെപ്റ്റംബർ 7നു പുലർച്ചെ ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ ഇറങ്ങും.
■തിരുവനന്തപുരത്തെ വിക്രം സാരാഭായ് സ്പേസ് സെന്ററിൽ ഡയറക്ടർ എസ്. സോമനാഥിന്റെ നേതൃത്വത്തിലാണ് ജിഎസ്എൽവി മാർക്ക് 3 റോക്കറ്റിനു രൂപം നൽകിയത്. 4 ടൺ വരെ ഭാരം വഹിക്കാനുള്ള ശേഷിയാണ് ഇതിനുള്ളത്. ഒരു ടൺ ഭാരം വഹിക്കാൻ ശേഷിയുള്ള പിഎസ്എൽവി റോക്കറ്റ് ഉപയോഗിച്ചാണ് ചന്ദ്രയാൻ 1 വിക്ഷേപിച്ചത്.
■ചന്ദ്രയാൻ 2ന്റെ അണിയറയിൽ പ്രവർത്തിച്ചവരിൽ മൂന്നിലൊന്നും സ്ത്രീകൾ. വെഹിക്കിൾ ഡയറക്ടർ എം. വനിത തമിഴ്നാട് സ്വദേശിയും മിഷൻ ഡയറക്ടർ ഋതു കൃതാൽ യുപി സ്വദേശിയുമാണ്. ജിഎസ്എൽവി മാർക്ക് 3ന്റെയും ചന്ദ്രയാൻ പേടകത്തിന്റെയും രൂപകൽപനയിൽ സഹായിച്ചവരിലും ഒട്ടേറെ വനിതകളുണ്ട്.
■100 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ ഓർബിറ്റർ ചന്ദ്രനെ പരിക്രമണം ചെയ്യും. അഞ്ച് ഉപകരണങ്ങൾ ഈ ദൗത്യത്തിൽ ഓർബിറ്റർ വഹിക്കും. ഓർബിറ്റിന്റെ ഘടന ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എയറോനോട്ടിക്സ് ലിമിറ്റഡ് നിർമ്മിക്കുകയും 2015 ജൂൺ 22-ന് ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ സാറ്റലൈറ്റ് സെന്ററിൽ എത്തിക്കുകയും ചെയ്തു.
■ഡിസൈന്
ശ്രീഹരിക്കോട്ട ദ്വീപിലെ സതീഷ് ധവാൻ ബഹിരാകാശ കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 3,850 കിലോഗ്രാം (8,490 പൗണ്ട്) ലിഫ്റ്റ്-ഓഫ് പിണ്ഡമുള്ള ജിയോസിൻക്രണസ് സാറ്റലൈറ്റ് ലോഞ്ച് വെഹിക്കിൾ മാർക്ക് മൂന്നിൽ(ജിഎസ്എൽവി എംകെ മൂന്നാമൻ) പറക്കാനാണ് പദ്ധതി. 2019 ജൂൺ വരെ , ദൗത്യത്തിന് 978 കോടിഡോളർ (ഏകദേശം 141 ദശലക്ഷം യുഎസ് ഡോളർ ) വകയിരുത്തിയിട്ടുണ്ട്, ഇതിൽ ബഹിരാകാശ വിഭാഗത്തിന് 603 കോടി രൂപയും വിക്ഷേപണത്തിന് 375 കോടി രൂപയും ഉൾപ്പെടുന്നു. ജിഎസ്എൽവി എംകെ III ലെ ചെലവുകൾ. ചന്ദ്രയാൻ -2 സ്റ്റാക്ക് തുടക്കത്തിൽ 170 കിലോമീറ്റർ പെരിജിയും 40,400 കിലോമീറ്റർ അപ്പോജിയും ഉള്ള എർത്ത് പാർക്കിംഗ് ഭ്രമണപഥത്തിൽ വിക്ഷേപിക്കും.
അതിനുശേഷം ഇത് ഭ്രമണപഥം ഉയർത്തൽ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുകയും തുടർന്ന് സ്വന്തം ശക്തി ഉപയോഗിച്ച് ട്രാൻസ്-ചാന്ദ്ര കുത്തിവയ്പ്പ് നടത്തുകയും ചെയ്യും .
ഏകദേശ വിക്ഷേപണ പിണ്ഡം 2,379 കിലോഗ്രാം (5,245 പൗണ്ട്) ആയിരിക്കും. ഭ്രമണപഥത്തിൽ നിന്ന് ലാൻഡറിനെ വേർതിരിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഓർബിറ്റർ ഹൈ റെസല്യൂഷൻ ക്യാമറ (ഒഎച്ച്ആർസി) ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റിന്റെ ഉയർന്ന മിഴിവുള്ള നിരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തും. ഭ്രമണപഥത്തിന്റെ ഘടന ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എയറോനോട്ടിക്സ് ലിമിറ്റഡ് നിർമ്മിക്കുകയും 2015 ജൂൺ 22 ന് ഇസ്റോ സാറ്റലൈറ്റ് സെന്ററിൽ എത്തിക്കുകയുംചെയ്തു.
★മൊത്തം ലിഫ്റ്റ്-ഓഫ് പിണ്ഡം: 2,379 കിലോഗ്രാം (5,245 lb)
★പ്രൊപ്പല്ലന്റ് പിണ്ഡം: 1,697 കിലോഗ്രാം (3,741 പൗണ്ട്)
★ Dry mass 626 കിലോഗ്രാം (1,504 പൗണ്ട്)
■ വിക്രം ലാൻഡർ
മിഷന്റെ ലാൻഡറിനെ വിക്രം എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ പദ്ധതിയുടെ പിതാവായി പരക്കെ കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന വിക്രം സാരാഭായിയുടെ (1919-1971) പേരാണ് ലാഡറിന് കൊടുത്തിട്ടുള്ളത്
★ ലാൻഡറിന്റെ പ്രാഥമിക കോൺഫിഗറേഷൻ പഠനം 2013 ൽ അഹമ്മദാബാദിലെ ബഹിരാകാശ ആപ്ലിക്കേഷൻ സെന്റർ (എസ്എസി) പൂർത്തിയാക്കി.
★ഉയർന്ന റെസല്യൂഷൻ ക്യാമറ, നാവിഗേഷൻ ക്യാമറ, അപകടസാധ്യത ഒഴിവാക്കൽ ക്യാമറ, 800 എൻ ത്രോട്ടിൽ ചെയ്യാവുന്ന ലിക്വിഡ് മെയിൻ എഞ്ചിൻ, അൽട്ടിമീറ്റർ, വേഗത മീറ്റർ, ഈ ഘടകങ്ങൾ പ്രവർത്തിപ്പിക്കാൻ ആവശ്യമായ സോഫ്റ്റ്വെയർ എന്നിവ ചില അനുബന്ധ സാങ്കേതികവിദ്യകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ലാൻഡറിന്റെ എഞ്ചിനീയറിംഗ് മോഡലുകൾ 2016 ഒക്ടോബർ അവസാനത്തോടെ കർണാടകയിലെ ചിത്രദുർഗ ജില്ലയിലെചല്ലക്കരെയിൽ ground ഏരിയൽ ടെസ്റ്റുകൾക്ക് വിധേയമായി. ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റ് തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിനുള്ള ലാൻഡറിന്റെ സെൻസറുകളുടെ കഴിവ് വിലയിരുത്താൻ സഹായിക്കുന്നതിന് ISRO ഉപരിതലത്തിൽ ഏകദേശം 10 ഗർത്തങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു.
■പ്രഗ്യാൻ റോവർ
മിഷന്റെ റോവറിനെ പ്രഗ്യാൻഎന്നാണ് വിളിക്കുന്നത് . റോവറിന്റെ ഭാരം ഏകദേശം 27 കിലോഗ്രാമാണ്. സൗരോർജ്ജത്തിലാണ് റോവർ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് . റോവറിന് ആറ് ചക്രങ്ങൾ ഉണ്ടായിരിക്കും. അത് സൌരോർജത്തിലായിരിക്കും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.അത് തെക്ക് വടക്ക് ധ്രുവങ്ങളിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്നിൽ ഇറങ്ങുകയും ഒരു വർഷത്തേയ്ക്ക് പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്യും.റോവർ പരമാവധി 360m/hവേഗതയിൽ 150കി.മീ. വരെ സഞ്ചരിക്കും.
★സ്റ്റീരിയോസ്കോപ്പിക് ക്യാമറ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള 3 ഡി ദർശനം: രണ്ട് 1 മെഗാപിക്സൽ , റോവറിന് മുന്നിലുള്ള മോണോക്രോമാറ്റിക്എൻവിസിഎമ്മുകൾ ഗ്രൗണ്ട് കൺട്രോൾ ടീമിന് ചുറ്റുമുള്ള ഭൂപ്രദേശത്തിന്റെ 3 ഡി കാഴ്ച നൽകും, കൂടാതെ ഭൂപ്രദേശത്തിന്റെ ഡിജിറ്റൽ എലവേഷൻ മോഡൽ സൃഷ്ടിച്ച് വഴി ആസൂത്രണത്തിന് സഹായിക്കും.
★ പ്രജ്ഞാൻ റോവറിന്റെ പ്രവർത്തന സമയം ഒരു ചാന്ദ്ര ദിവസമോ 14 ഭൗമ ദിനങ്ങളോആണ്, എന്നാൽ അതിന്റെ പവർ സിസ്റ്റത്തിൽ സൗരോർജ്ജത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സ്ലീപ്പ് / വേക്ക്-അപ്പ് സൈക്കിൾ നടപ്പിലാക്കുന്നു, ഇത് ആസൂത്രണം ചെയ്തതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ സേവന സമയത്തിന് കാരണമാകും. ലൈറ്റ് അധിഷ്ഠിത മാപ്പ് ജനറേഷനും റോവറിനുള്ള ചലന ആസൂത്രണത്തിനുമുള്ള ഉപസിസ്റ്റങ്ങളുടെ വികസനത്തിന് ഐഐടി കാൺപൂർ സംഭാവന നൽകി.
■പേലോഡ്
ഓർബിറ്ററിനുവേണ്ടി അഞ്ചും, ലാൻഡറിന് നാലും, റോവറിന് രണ്ടുമായി പതിനൊന്ന് ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ ഐ.എസ്.ആർ.ഓ തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ഓർബിറ്ററിനായി ചില ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ നൽകി നാസയും ഇസയുംഈ ദൗത്യത്തിൽ പങ്കെടുക്കുമെന്ന് ആദ്യം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. പക്ഷെ ഭാരം നിയന്ത്രണം കാരണം ഈ ദൗത്യത്തിൽ വിദേശ പേലോഡുകൾ വഹിക്കില്ലെന്ന് 2010 ൽ ഇസ്റോ വ്യക്തമാക്കി. എന്നിരുന്നാലും, ദൗത്യം ആരംഭിക്കുന്നതിന് ഒരു മാസം മുമ്പുള്ള ഒരു പുതുക്കിയ വിവരപ്രകാരം, ചന്ദ്രനിലേക്കുള്ള കൃത്യമായ ദൂരം അളക്കാൻ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ സഹായിക്കുന്നതിന് നാസയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ചെറിയ ലേസർ റിട്രോഫ്ലെക്റ്റർ ലാൻഡറിന്റെ പേലോഡിലേക്ക് ചേർത്തിട്ടുണ്ട്.
ടെറൈൻ മാപ്പിംഗ് ക്യാമറ -2 (ടിഎംസി -2), ഇമേജിംഗ് ഇൻഫ്രാ-റെഡ് സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ (ഐആർഎസ്), എൽ ആൻഡ് എസ് ബാൻഡ് സിന്തറ്റിക് അപ്പർച്ചർ റഡാർ (എൽ & എസ്-ബാൻഡ് എസ്എആർ) എന്നിങ്ങനെ മൂന്ന് പ്രധാന പേലോഡുകൾ എസ്എസി വികസിപ്പിച്ചിരുന്നു
★ ബാംഗ്ലൂരിലെ ഇസ്റോ സാറ്റലൈറ്റ് സെന്ററിൽ (ഐഎസ്സി) നിന്നുള്ള ചന്ദ്രയാൻ -2 ലാർജ് ഏരിയ സോഫ്റ്റ് എക്സ്-റേ സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ (ക്ലാസ്)
★ അഹമ്മദാബാദിലെ ഫിസിക്കൽ റിസർച്ച് ലബോറട്ടറിയിൽ (പിആർഎൽ) നിന്നുള്ള സോളാർ എക്സ്-റേ മോണിറ്റർ(എക്സ്എസ്എം) ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ നിലവിലുള്ള പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ മാപ്പുചെയ്യുന്നതിനായി.
★അഹമ്മദാബാദിലെ ബഹിരാകാശ ആപ്ലിക്കേഷൻ സെന്ററിൽ (എസ്എസി) നിന്നുള്ള ഡ്യുവൽ ഫ്രീക്വൻസി എൽ , എസ് ബാൻഡ് സിന്തറ്റിക് അപ്പർച്ചർ റഡാർ (ഡിഎഫ്എസ്ആർ), ചന്ദ്ര പ്രതലത്തിന്റെ ആദ്യത്തെ ഏതാനും പതിനായിരം മീറ്റർ വാട്ടർ ഐസ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ ഘടകങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യത്തിനായി അന്വേഷിച്ചതിന്.ചന്ദ്രന്റെ നിഴൽ പ്രദേശങ്ങൾക്ക് താഴെ ജലത്തിന്റെ ഐസ് ഉണ്ടെന്ന് സ്ഥിരീകരിക്കുന്ന കൂടുതൽ തെളിവുകൾ എസ്എആർ നൽകുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
★ ധാതുക്കൾ, ജല തന്മാത്രകൾ, ഹൈഡ്രോക്സൈൽ എന്നിവപഠിക്കുന്നതിനായി വിശാലമായ തരംഗദൈർഘ്യ പരിധിയിൽ ചാന്ദ്ര ഉപരിതല മാപ്പിംഗ് ചെയ്യുന്നതിനായി അഹമ്മദാബാദിലെ ബഹിരാകാശ ആപ്ലിക്കേഷൻ സെന്ററിൽ (എസ്എസി) ഇമേജിംഗ് ഐആർ സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ ( ഐആർഎസ് ).
★ ചന്ദ്രയാൻ -2 അന്തരീക്ഷ കോമ്പോസിഷണൽ എക്സ്പ്ലോറർ 2 (ചേസ് -2) ചന്ദ്ര എക്സോഫിയറിനെക്കുറിച്ച് വിശദമായ പഠനം നടത്തുന്നതിന് തിരുവനന്തപുരത്തെ ബഹിരാകാശ ഭൗതികശാസ്ത്ര ലബോറട്ടറിയിൽ(എസ്പിഎൽ) നിന്നുള്ള ക്വാഡ്രുപോൾ മാസ് അനലൈസർ
★ ചാന്ദ്ര ധാതുശാസ്ത്രവും ഭൂമിശാസ്ത്രവും പഠിക്കുന്നതിന് ആവശ്യമായ ത്രിമാന മാപ്പ് തയ്യാറാക്കുന്നതിനായി അഹമ്മദാബാദിലെ സ്പേസ് ആപ്ലിക്കേഷൻ സെന്ററിൽ (എസ്എസി) നിന്നുള്ള ടെറൈൻ മാപ്പിംഗ് ക്യാമറ -2 (ടിഎംസി -2).
★ റേഡിയോ അനാട്ടമി ഓഫ് മൂൺ ബ ound ണ്ട് ഹൈപ്പർസെൻസിറ്റീവ് അയോണോസ്ഫിയറും അന്തരീക്ഷവും - എസ്പിഎല്ലിന്റെ ഇരട്ട ഫ്രീക്വൻസി റേഡിയോ സയൻസ് പരീക്ഷണം (RAMBHA-DFRS)
★ ലാൻഡിംഗിന് അപകടരഹിതമായ ഇടം കണ്ടെത്തുന്നതിനായി എസ്എസി ഓർബിറ്റർ ഹൈ റെസല്യൂഷൻ ക്യാമറ (ഒഎച്ച്ആർസി). ഒഎച്ച്ആർസിയിൽ നിന്നുള്ള ഇമേജറി പിന്നീട് ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിന്റെ ഡിജിറ്റൽ എലവേഷൻ മോഡൽ തയ്യാറാക്കാൻ സഹായിക്കും.
■ വിക്രം ലാൻഡർ പേലോഡ്
★ ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റിന് സമീപമുള്ള ചന്ദ്ര ഭൂകമ്പങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുന്നതിനായി ലിയോസ് ചാന്ദ്ര സീസ്മിക് ആക്റ്റിവിറ്റി (ഐഎൽഎസ്എ) സീസ്മോമീറ്റർ
★ ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതല തെർമോ-ഫിസിക്കൽ പരീക്ഷണം (ചാസ്റ്റ്) ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിലെ താപഗുണങ്ങളെ കണക്കാക്കുന്നതിനുള്ള താപഅന്വേഷണം
★ ചന്ദ്ര ഉപരിതല പ്ലാസ്മയുടെ സാന്ദ്രതയും വ്യതിയാനവും അളക്കുന്നതിനുള്ള RAMBHA-LP ലാങ്മുർ അന്വേഷണം
★ ഭൂമി-ചന്ദ്രന്റെ ദൂരം കൃത്യമായി അളക്കുന്നതിനായി നാസ ഗോഡ്ഡാർഡ് സ്പേസ് ഫ്ലൈറ്റ് സെന്റർ ഒരു ലേസർ റിട്രോ റിഫ്ലെക്ടർ അറേ (എൽആർഎ).
■ പ്രജ്ഞാൻ റോവർ പേലോഡ്
★ലബോറട്ടറി ഫോർ ഇലക്ട്രോ ഒപ്റ്റിക് സിസ്റ്റംസ് (ലിയോസ്), ബാംഗ്ലൂരിൽ നിന്ന് ലേസർ ഇൻഡ്യൂസ്ഡ് ബ്രേക്ക്ഡൗൺ സ്പെക്ട്രോസ്കോപ്പ്(എൽഐബിഎസ്).
★ അഹമ്മദാബാദിലെ പിആർഎല്ലിൽ നിന്നുള്ള ആൽഫ പാർട്ടിക്കിൾ ഇൻഡ്യൂസ്ഡ് എക്സ്-റേ സ്പെക്ട്രോസ്കോപ്പ്(എപിഎക്സ്എസ്).
■ എന്തുകൊണ്ടാണ് ചന്ദ്ര ദക്ഷിണധ്രുവം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്നത്?
ഭൂമിയുടെ ആദ്യകാല ചരിത്രവുമായി ഏറ്റവും മികച്ച ബന്ധം ചന്ദ്രൻ നൽകുന്നു. ആന്തരിക സൗരയൂഥ പരിസ്ഥിതിയെക്കുറിച്ചുള്ള ചരിത്രപരമായ ഒരു രേഖ ഇത് നൽകുന്നു. പക്വതയുള്ള കുറച്ച് മോഡലുകൾ ഉണ്ടെങ്കിലും, ചന്ദ്രന്റെ ഉത്ഭവത്തിന് ഇനിയും കൂടുതൽ വിശദീകരണങ്ങൾ ആവശ്യമാണ്.ചന്ദ്രന്റെ ഉത്ഭവവും പരിണാമവും കണ്ടെത്തുന്നതിന് ചന്ദ്ര ഉപരിതല ഘടനയിലെ വ്യതിയാനങ്ങൾ പഠിക്കാൻ ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിന്റെ വിപുലമായ മാപ്പിംഗ് ആവശ്യമാണ്. ചന്ദ്രയാൻ -1 കണ്ടെത്തിയ ജല തന്മാത്രകൾക്കുള്ള തെളിവുകൾക്ക്, ഉപരിതലത്തിൽ, ഉപരിതലത്തിന് താഴെയും, ചന്ദ്രനിലെ ജലത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നതിനായി ചന്ദ്ര എക്സോഫിയറിലുമുള്ള ജല തന്മാത്രകളുടെ വിതരണത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ പഠനങ്ങൾ ആവശ്യമാണ്.
ചന്ദ്ര ദക്ഷിണധ്രുവം പ്രത്യേകിച്ചും രസകരമാണ്, കാരണം ഇവിടെ ചന്ദ്ര ഉപരിതല വിസ്തീർണ്ണം നിഴലിൽ അവശേഷിക്കുന്നു, ഉത്തരധ്രുവത്തേക്കാൾ വളരെ വലുതാണ്. ചുറ്റുമുള്ള സ്ഥിരമായി നിഴൽ വീണ പ്രദേശങ്ങളിൽ ജലത്തിന്റെ സാന്നിധ്യമുണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.കൂടാതെ, ദക്ഷിണധ്രുവ പ്രദേശത്ത് ഗർത്തങ്ങൾ ഉണ്ട്, അവ തണുത്ത കെണികളാണ്, കൂടാതെ ആദ്യകാല സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഫോസിൽ രേഖകളും അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.
■ ഇന്ത്യ നെഞ്ചിടിപ്പോടെ സാക്ഷ്യം വഹിച്ച ആ യാത്രയുടെ ഓരോ ഘട്ടവും ആദ്യ 16.22 മിനിറ്റ്..
ആദ്യഘട്ടത്തിൽ എസ്200 സ്ട്രാപ്–ഓൺസ് ജ്വലനം വിജയകരമായി 2.43ന് ആരംഭിച്ചു. ബഹിരാകാശയാത്രകളിലെ വമ്പൻ സോളിഡ് ബൂസ്റ്ററുകളിലൊന്നായ എസ്200 ആണ് റോക്കറ്റ് യാത്രയിലെ ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ സ്ട്രാപ്–ഓൺസ് ആയി ഉപയോഗിച്ചത്. ഇതിന്റെ ജ്വലനത്തോടെ ജിഎസ്എൽവി മാർക് ത്രീ/എം1 റോക്കറ്റ് പറന്നുയർന്നു. ആദ്യഘട്ടത്തിൽ റോക്കറ്റിന്റെ ചലനവേഗത്തോത് (Initial Velocity) സെക്കൻഡിൽ 451.91 മീറ്റർ.
★∙ റോക്കറ്റ് യാത്ര 1.847 മിനിറ്റ് പിന്നിട്ടപ്പോൾ എൽ110 കോർ സ്റ്റേജ് ജ്വലനം–ജിഎസ്എൽവിയുടെ ജ്വലന സംവിധാനങ്ങളിലൊന്നാണ് കോർ സ്റ്റേജ്. ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഐഎസ്ആർഒയുടെ ‘വികാസ്’ ലിക്വിഡ് റോക്കറ്റ് എൻജിൻ അടിസ്ഥാനമാക്കി നിര്മിച്ചിട്ടുള്ള എൽ110 വേരിയന്റ് ആണ് ഉപയോഗിച്ചത്. 43.77 കിമീ ഉയരത്തിലായിരുന്നു എൻജിന്റെ ജ്വലനം. ഈ സമയം ചലനവേഗം സെക്കൻഡിൽ 1752.64 മീറ്റർ.
★∙ 2.188 മിനിറ്റിൽ എസ്200 സ്ട്രാപ്–ഓൺസ് വിട്ടുമാറി. 61.979 കിമീ ഉയരത്തിൽ വച്ചാണ് റോക്കറ്റിലെ എസ്200 സോളിഡ് ബൂസ്റ്ററുകൾ വിട്ടുമാറിയത്.
★∙ 3.399 മിനിറ്റിൽ പേലോഡ് ഫ്ലെയറിങ് (പിഎൽഎഫ്) വിട്ടുമാറി. 114.85 കിമീ ഉയരത്തിൽ വച്ചായിരുന്നു ഇത്. റോക്കറ്റ് ലോഞ്ചിനിടെ ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷത്തിലെ മർദവ്യതിയാനങ്ങളിൽ നിന്നും ചൂടിൽ നിന്നും പേടകത്തെ സംരക്ഷിക്കുന്നത് പിഎൽഎഫ് ആണ്. റോക്കറ്റിന്റെ ഏറ്റവും മുകളിൽ കൂർത്ത് കാണുന്ന ‘നോസ് കോൺ’ ആണിത്. പേടകം ബഹിരാകാശ സാഹചര്യങ്ങളിലേക്ക് വിജയകരമായി ‘തുറന്നു’ വയ്ക്കപ്പെട്ടു.
★∙ 5.09 മിനിറ്റിൽ റോക്കറ്റിന്റെ എൽ110 എൻജിൻ കോർ സ്റ്റേജ് ഷട്ട് ഓഫ് ചെയ്തു. 169.096 കിമീ ഉയരത്തിലായിരുന്നു ഇത്. ആ സമയം സെക്കൻഡിൽ 4573.97 മീ. വേഗം.
★∙ 5.141 മിനിറ്റ്: 170.801 ഉയരത്തിൽ വച്ച് എൽ110 കോർ സ്റ്റേജ് വിജയകരമായി വിട്ടുമാറി.
★∙ 5.181 മിനിറ്റിൽ 172.09 കിമീ ഉയരത്തിൽ സി25 ക്രയോ സ്റ്റേജിന്റെ ജ്വലനം സംഭവിച്ചു. ക്രയോജെനിക് അപ്പർസ്റ്റേജ് ആയിരുന്നു ഇത്. ഇന്ത്യ തദ്ദേശീയമായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്തതാണ് ഈ എൻജിൻ.
★15.978 മിനിറ്റിൽ സി25 ക്രയോ സ്റ്റേജ് ഷട്ട് ഓഫ് സംഭവിച്ചു. 176.381കിമീ ഉയരത്തിലായിരുന്നു ഇത്. ആ സമയം വേഗം സെക്കൻഡിൽ 10,296.06 മീറ്റർ.
★∙ 16.228 മിനിറ്റിൽ റോക്കറ്റിൽ നിന്ന് ചന്ദ്രയാൻ 2 പേടകം വിട്ടുമാറി. ഭൂമിയിൽ നിന്ന് 181.616 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിലായിരുന്നു ഇത്. ആ സമയം വേഗം സെക്കൻഡിൽ 10304.66 മീ. ഭൂമിക്കു ചുറ്റുമുള്ള ആദ്യ എലിപ്റ്റിക്കൽ ഭ്രമണപഥത്തിൽ (170.06കിമീX39059.6 കിമീ) ചന്ദ്രയാനെ സ്ഥാപിച്ചതോടെ ദൗത്യത്തിന്റെ ആദ്യഘട്ടം വിജയിച്ചതായി ഐഎസ്ആർഒയുടെ പ്രഖ്യാപനം.
★ഇനിയുള്ള 16 ദിവസം അഞ്ചു ഘട്ടങ്ങളിലായി ത്രസ്റ്ററുകൾ വിക്ഷേപിച്ച് ചന്ദ്രയാൻ 2 പേടകം അവസാന ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തും. തുടർന്നാണ് ഇഞ്ചക്ഷൻ ബേൺ – ചന്ദ്രനിലേക്ക് ഒരു പേടകത്തെ കൃത്യമായി എത്തിക്കുന്നതിന് കൃത്യമായ ഭ്രമണപഥത്തിൽത്തന്നെ അതിനെ സ്ഥാപിക്കുന്നതാണിത്. അവിടെ നിന്ന് ഘട്ടംഘട്ടമായി താഴെയുള്ള ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് ഇറങ്ങിയ ശേഷം ‘വിക്രം’ എന്ന ലാൻഡർ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലേക്ക് സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ് നടത്തും. പേടകം വിക്ഷേപിച്ച് 48–ാം ദിവസം സെപ്റ്റംബർ ഏഴിനായിരിക്കും ഇത്. തുടർന്ന് ലാൻഡറിന്റെ വാതിൽ തുറന്ന് ‘പ്രഗ്യാൻ’ റോവർ പര്യവേഷണത്തിനായി പുറത്തേക്ക്.
(വാര്ത്ത പ്രത്യേക കടപ്പാട് മനോരമ്മ ന്യൂസ് July 22, 2019 05:25 PM പോസ്റ്റ്)
■07 SEP 2019 UPDATE
★ ബഹിരാകാശവാഹനം ഭൂമിയുടെ ഗുരുത്വാകർഷണം ഉപയോഗിച്ച് ഇന്ധനം സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി 'ഗ്രാവിറ്റി അസിസ്റ്റ്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിച്ച് സ്വന്തം വേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിച്ചു. അവസാന ഭ്രമണപഥം ഉയർത്തുന്നത് ചന്ദ്രയാൻ 2 നെ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് 1,43,585 കിലോമീറ്റർ അകലെയാക്കി -ട്രാൻസ്ലൂനാർ ഇഞ്ചക്ഷൻ, അവിടെ ബഹിരാകാശ പേടകത്തിന്റെ പാത ക്രമീകരി ചന്ദ്രനിൽ എത്തുന്നു .
★ ചന്ദ്രയാൻ-2 ചാന്ദ്രദൗത്യത്തിന്റെ ഭാഗമായുള്ള വിക്രം ലാൻഡറിന്റെ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ്ങിൽ അനിശ്ചിതത്വം. ലാൻഡറുമായുള്ള ആശയവിനിമയം നഷ്ടമായെന്ന് ഐ.എസ്.ആർ.ഒ. ചെയർമാൻ കെ. ശിവൻ അറിയിച്ചു. റഫ് ബ്രേക്കിങ്ങിന് ശേഷം ഫൈൻ ലാൻഡിങ്ങിനിടെ സാങ്കേതികപ്രശ്നങ്ങൾ അഭിമുഖീകരിച്ചതോടെയാണ് അനിശ്ചിതത്വമുണ്ടായത്.
★ സാങ്കേതിക വിശദാംശങ്ങൾ പുറത്തുവന്നിട്ടില്ല. ലാൻഡിങ് വിജയകരമായോ എന്നു വ്യക്തമല്ലെങ്കിലും ചന്ദ്രയാൻ–2 ദൗത്യത്തിന്റെ പ്രധാനഭാഗമായ ഓർബിറ്റർ ഒരുവർഷത്തേക്കു ചന്ദ്രനെ വലംവച്ചു നിരീക്ഷണം തുടരും. ലാൻഡർ ലക്ഷ്യം കാണാതിരുന്നാൽ ഇതിനുള്ളിലെ റോവറും പ്രവർത്തനരഹിതമാകും.
★ 07 / 09 / 2019 പുലർച്ചെ 1.39 നാണു ലാൻഡറിനെ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ ഇറക്കാനുള്ള സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ് പ്രക്രിയ തുടങ്ങിയത്. ലാൻഡർ ചന്ദ്രന്റെ 30 കിലോമീറ്റർ അടുത്തെത്തിയതോടെ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ്ങിനുള്ള ജ്വലനം ആരംഭിച്ചു. ലാൻഡറിൽ ഘടിപ്പിച്ചിട്ടുള്ള 800 ന്യൂട്ടൻ ശേഷിയുള്ള 5 ത്രസ്റ്ററുകൾ എതിർദിശയിൽ ജ്വലിപ്പിച്ചതോടെ സെക്കൻഡിൽ 6 കിലോമീറ്റർ എന്നതിൽനിന്നു പൂജ്യത്തിലേക്കു വേഗം കുറയ്ക്കാനായി.
★ തുടർന്നു 1.52നു ഫൈൻ ബ്രേക്കിങ് ഘട്ടം തുടങ്ങുന്നതു വരെ സിഗ്നലുകൾ ലഭിച്ചു. ശേഷം ബെംഗളൂരു പീനിയയിലെ ഇസ്റോ കേന്ദ്രത്തിൽ സിഗ്നലുകള്ക്കായി കാത്തിരുന്നെങ്കിലും അനിശ്ചിതത്വം തുടർന്നു. പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ്ങിനു സാക്ഷ്യം വഹിക്കാൻ ഇവിടെയെത്തിയിരുന്നു.
★ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ് ദൗത്യങ്ങളിൽ 37 % മാത്രമാണ് ഇതുവരെ വിജയിച്ചിട്ടുള്ളത്. യുഎസ്, റഷ്യ തുടങ്ങിയ ബഹിരാകാശ വൻശക്തികളുടെ ഒട്ടേറെ ലാൻഡർ ദൗത്യങ്ങൾ പരാജയപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഈ വർഷം ഏപ്രിലിൽ ഇസ്രയേലിന്റെ ബെറഷീറ്റ് എന്ന ദൗത്യവും പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. ലാൻഡിങ്ങിനുള്ള സ്ഥലമായി ഇസ്റോ തിരഞ്ഞെടുത്ത ദക്ഷിണധ്രുവം വെല്ലുവിളിയുടെ ആക്കം കൂട്ടി.
★ ‘‘ ധീരമായി മുന്നേറുക. നിങ്ങളിലൂടെ ഒട്ടേറെ കാര്യങ്ങള് ഞങ്ങൾ പഠിച്ചു. ഇതൊരു ചെറിയ നേട്ടമല്ല. ഉയർച്ചയും താഴ്ചയും ജീവിതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്. പ്രതീക്ഷ കൈവിടാതിരിക്കുക.’’ - ശാസ്ത്രജ്ഞരോട് പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി പറഞ്ഞു
★ ചന്ദ്രയാൻ രണ്ട് ദൗത്യത്തിന് പിന്നിൽ പ്രവർത്തിച്ച ഐ എസ് ആർ ഒയിലെ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ അഭിനന്ദിച്ച് രാഷ്ട്രപതി രാംനാഥ് കോവിന്ദ്. ചന്ദ്രയാൻ രണ്ടിന് പിന്നിൽ പ്രവർത്തിച്ച ശാസ്ത്ര സംഘത്തെയോർത്തു രാജ്യം അഭിമാനിക്കുന്നതായി രാഷ്ട്രപതി രാംനാഥ് കോവിന്ദ് ട്വിറ്ററിൽ കുറിച്ചു. അസാധാരണമായ പ്രതിബദ്ധതയും ആത്മാർത്ഥതയുമാണ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ പ്രകടിപ്പിച്ചതെന്നും രാഷ്ട്രപതി ട്വിറ്റർ സന്ദേശത്തിൽ പറഞ്ഞു.
★ ചന്ദ്രയാൻ രണ്ട് ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഐ എസ് ആർ ഒയുടെ നേട്ടങ്ങളിൽ ഓരോ ഇന്ത്യക്കാരനും അഭിമാനിക്കുന്നതായി ആഭ്യന്തരമന്ത്രി അമിത് ഷാ. തന്റെ ട്വിറ്ററിലാണ് അമിത് ഷാ ഇങ്ങനെ കുറിച്ചത്. ഐ എസ് ആർ ഒയിലെ അർപ്പണമനോഭാവമുള്ള കഠിനാദ്ധ്വാനികളായ ശാസ്ത്രജ്ഞർക്കൊപ്പം ഇന്ത്യ നിൽക്കുന്നു. ഭാവിയിലെ എല്ലാ ഉദ്യമങ്ങൾക്കും എന്റെ ആശംസകളെന്നും ട്വിറ്ററിൽ കുറിച്ച സന്ദേശത്തിൽ അമിത് ഷാ പറഞ്ഞു
★
★
©മഹേഷ് ഭാവന
( ഇതുവരെ പ്രയത്നിച്ചതിതു നന്ദി ,,,, ഇനിയും കൂടുതൽ പ്രയത്നിക്കാനുണ്ട് ,ലക്ഷ്യങ്ങൾ നേടാനുണ്ട് എല്ലാവിധ ആശംസകളും നേരുന്നു...........
ജയ് ഹിന്ദ് )
റഫറന്സ്
★ മനോരമ്മ
https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2019/07/22/india-successfully-launches-chandrayaan-2-how-it-happens-graphics.html
★ ചന്ദ്രയാന് പദ്ധതികളെക്കുറിച്ച് നല്ലൊരു വിശദീകരം നല്കുന്ന വീഡിയോ ലിങ്ക് കൂടി ചേര്ക്കുന്നു
https://youtu.be/OKagPLd3evQ
(തമിഴിലാണ് ഉള്ളത് വീഡിയോ )
★wiki
★ https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home
★"ISRO to deliver "eyes and ears" of Chandrayaan-2 by 2015-end
https://indianexpress.com/article/technology/science/sac-to-deliver-eyes-and-ears-of-chandrayaan-2-by-2015-end/
★https://www.manoramaonline.com/news/kerala/2019/07/14/chandrayan-launch.html
★https://www.asianetnews.com/science-technology/second-lunar-mission-chandrayaan-2-to-be-launched-in-july-pqu0ir
★https://www.isro.gov.in/update/30-aug-2010/payloads-chandrayaan-2-mission-finalised
★https://www.space.com/nasa-jumping-on-international-moon-landers.html
★https://www.indiatoday.in/amp/science/story/chandrayaan-2-launch-live-streaming-1567565-2019-07-12
★ https://www.firstpost.com/tech/science/chandrayaan-2-a-step-by-step-look-at-the-vikram-lander-47-day-journey-to-the-moon-7035951.html
★ https://www.manoramaonline.com/news/india/2019/09/07/chandrayaan-2-loses-communication-while-landing-on-moon.amp.
★https://www.azhimukham.com/india-update-waiting-for-tonight-says-isro-chief-ahead-of-moon-landing/
★ https://www.mathrubhumi.com/news/india/chandrayaan-2-landing-1.4101738
★ https://malayalam.news18.com/news/india/president-of-india-says-the-country-is-proud-of-isro-jj-155847.html
ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ ഏറ്റെടുത്ത് നിർമ്മിക്കാൻ തീരുമാനിച്ച രണ്ടാമത്തെ ചാന്ദ്രപര്യവേക്ഷണ ദൗത്യമാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2
■ ഇന്ത്യയുടെ രണ്ടാം ചന്ദ്രപര്യവേക്ഷണ ദൗത്യം ജൂലൈ15 പുലർച്ചെ 2.51നാണ് വിക്ഷേപിക്കനിരുന്നത് ഇന്ധന ചോര്ച്ച മൂലം അവസാനം ഒരു മണിക്കൂര് മുന്നേ നിര്ത്തലാക്കപ്പെട്ടു.. തുടര്ന്ന്
ഇന്ത്യയുടെ അഭിമാന പേടകം ചന്ദ്രയാൻ 2 ജൂലൈ മാസത്തില് 22 തീയ്യതി
തിങ്കളാഴ്ച ഉച്ചയ്ക്ക് 2.43-ന് ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിലെ സതീഷ് ധവാൻ സ്പേസ് സെന്ററിൽനിന്നാണ് ചന്ദ്രയാൻ രണ്ടിന്റെ വിക്ഷേപണം നടന്നത്.
■ഫാറ്റ് ബോയ്’ എന്നു വിളിപ്പേരുള്ള വിക്ഷേപണ റോക്കറ്റ് ജിഎസ്എൽവി മാർക്ക് 3 സർവസജ്ജം. ഐഎസ്ആർഒയുടെ സതീഷ് ധവാൻ സ്പേസ് സെന്ററിൽ വിക്ഷേപണ പരിശോധനയുടെ വിവിധ ഘട്ടങ്ങൾ പൂർത്തികരിച്ചുകഴിഞ്ഞു
■ ചന്ദ്രയാൻ 2 ദൗത്യത്തിന് ആകെ 800 കോടി രൂപയാണ് ചിലവ്. ഇതിൽ 200 കോടി രൂപയും വിക്ഷേപണത്തിനുള്ളതാണ്. 600 കോടി രൂപ ഉപഗ്രഹത്തിനുള്ള ചിലവാണ്. (തുക ക്യത്യമല്ല വ്യത്യസ്ത സൈറ്റുകള് വ്യത്യസ്ത കണക്കുകള് കാണിക്കുന്നുണ്ട്)
■ ഇന്ത്യയുടെ ചാന്ദ്രപേടകവും റഷ്യയുടെ ഒരു ലാന്ററും റോവറും അടങ്ങുന്ന ചന്ദ്രയാൻ 2ജി.എസ്.എൽ.വി. മാർക്ക് III വിക്ഷേപണ വാഹനമുപയോഗിച്ച് ദൗത്യം പൂർത്തിയാക്കാനാണ് തീരുമാനിച്ചിട്ടുള്ളത്.
■ ചക്രങ്ങൾ ഘടിപ്പിച്ച റോവർ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ പാറയുടേയും മണ്ണിന്റേയും തത്സമയ രസപഠനത്തിന് സഹായിക്കും. ഈ വിവരങ്ങൾ ചന്ദ്രയാൻ-2 പേടകത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ ഭൂമിയിലേയ്ക്ക് അയയ്ക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യും.
■ ചന്ദ്രയാൻ 1-ന്റെ വിജയത്തിനു കാരണമായ ഡോ.മയിൽസ്വാമി അണ്ണാദുരൈയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ദൗത്യസംഘമാണ് ചന്ദ്രയാൻ 2-നു വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.
■ ചന്ദ്രയാൻ -2 വിക്ഷേപണം 2019 ജൂലൈ 14, 21:21 യുടിസിയിൽ ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, 2019 സെപ്റ്റംബർ 6 ന് ലാൻഡിംഗ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു
■ ഐ.എസ്.ആർ.ഒ.യുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും സങ്കീർണമായ ദൗത്യമായാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 വിക്ഷേപണം അറിയപ്പെടുന്നത്.
■ 3.8 ടണ്ണാണ് പേടകത്തിന്റെ ഭാരം.
■ ദൗത്യം വിജയിച്ചാൽ ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ പര്യവേക്ഷണ പേടകമിറക്കുന്ന ആദ്യരാജ്യമാകും ഇന്ത്യ.
■വിജയകരമായ ലാൻഡിംഗ് യുഎസ്എസ്ആർ, യുഎസ്എ, ചൈന എന്നിവയുടെ ബഹിരാകാശ ഏജൻസികൾക്ക് ശേഷം ചന്ദ്രനിൽ മൃദുവായ ലാൻഡിംഗ് നേടുന്ന നാലാമത്തെ രാജ്യമായി ഇന്ത്യ മാറും.
■ ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിൽ നിന്നുള്ള വിക്ഷേപണത്തിനു ശേഷം ഓർബിറ്റർ ചന്ദ്രനു 100 കിലോമീറ്റർ മുകളിലുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തും. തുടർന്ന് റോവർ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ലാൻഡർ മൊഡ്യൂൾ വിട്ടുമാറി ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലേക്കു പറന്നിറങ്ങും. ചന്ദ്രനിൽ എത്തിയശേഷം ലാൻഡറിൽ നിന്നു റോവർ വേർപെട്ട് ഉപരിതലത്തിലേക്കിറങ്ങി പര്യവേക്ഷണം നടത്തും.
■ കഴിഞ്ഞ മെയ് മാസത്തിലാണ് വിക്ഷേപണം നടത്താൻ ആദ്യം നിശ്ചയിച്ചിരുന്നത്. എന്നാൽ ഇസ്രായേലിന്റെ പര്യവേക്ഷണമായ ഫാൽകൺ ദൗത്യം ചന്ദ്രനിൽ ഇടിച്ചിറങ്ങി പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ പരാജയം വിലയിരുത്തി കൂടുതൽ പരീക്ഷണങ്ങളും പ്രതിസന്ധി നേരിടാനുള്ള മാർഗങ്ങളും പഠിച്ചതിന് ശേഷമാണ് ചന്ദ്രയാൻ-2 ദൗത്യത്തെ വിക്ഷേപിക്കാനൊരുങ്ങുന്നത്.
■ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രിമൻമോഹൻസിംഗിന്റെ അധ്യക്ഷതയിൽ 18സപ്തംബർ2008 ൽ നടന്ന യൂണിയൻ ക്യാബിനറ്റ് സമ്മേളനത്തിൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് ചന്ദ്രയാൻ 2 ദൌത്യം അംഗീകരിച്ചു.
■ 12 നവംബർ 2007ല് ISRO യുടേയും റഷ്യൻ ഫെഡറൽ സ്പേസ് ഏജൻസിയുടേയും(ROSKOSMOS)പ്രതിനിധികൾ ചന്ദ്രയാൻ 2 പദ്ധതിയിൽ ഒരുമിച്ചു പ്രവർത്തിക്കാൻ ഒരു കരാറിൽ ഒപ്പുവച്ചു.
■ഷെഡ്യൂളിന് ചന്ദ്രയാൻ -2 നുള്ള പേലോഡ് ISRO അന്തിമമാക്കിയിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, 2013 ജനുവരിയിൽ ദൗത്യം മാറ്റിവച്ചു റഷ്യയ്ക്ക് കൃത്യസമയത്ത് ലാൻഡർ വികസിപ്പിക്കാൻ കഴിയാത്തതിനാൽ 2016 ലേക്ക് പുനക്രമീകരിച്ചു.
■ ചൊവ്വയിലേക്കുള്ള ഫോബോസ്-ഗ്രന്റ്ദൗത്യം പരാജയപ്പെട്ടതിനെത്തുടർന്ന് റോസ്കോസ്മോസ് പിന്നീട് പിന്മാറി, കാരണം ഫോബോസ്-ഗ്രന്റ് മിഷനുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സാങ്കേതിക വശങ്ങളും ചാന്ദ്ര പദ്ധതികളിൽ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു, അവ അവലോകനം ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്.
■2015 ഓടെ ലാൻഡർ നൽകാനുള്ള കഴിവില്ലായ്മ റഷ്യ ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയപ്പോൾ, ചാന്ദ്ര ദൗത്യം സ്വതന്ത്രമായി വികസിപ്പിക്കാൻ ഇന്ത്യ തീരുമാനിച്ചു.
ബഹിരാകാശ പേടകത്തിന്റെ വിക്ഷേപണം 2018 മാർച്ചിൽ ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്തിരുന്നുവെങ്കിലും വാഹനത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ പരിശോധനകൾ നടത്താൻ ആദ്യം ഏപ്രിലിലേക്കും പിന്നീട് ഒക്ടോബറിലേക്കും വൈകി. 2018 ജൂൺ 19 ന്, പ്രോഗ്രാമിന്റെ നാലാമത്തെ സമഗ്ര സാങ്കേതിക അവലോകന മീറ്റിംഗിന് ശേഷം, കോൺഫിഗറേഷനിലും ലാൻഡിംഗ് സീക്വൻസിലും നിരവധി മാറ്റങ്ങൾ നടപ്പാക്കാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നു, ഇത് 2019 ന്റെ ആദ്യ പകുതിയിലേക്ക് സമാരംഭിച്ചു. രണ്ടെണ്ണം 2019 ഫെബ്രുവരിയിലെ ഒരു പരീക്ഷണത്തിനിടെ ലാൻഡറിന്റെ കാലുകൾക്ക് ചെറിയ കേടുപാടുകൾ സംഭവിച്ചു.
■ ഐ എസ് ആർ ഓയ്ക്ക് പേടകത്തിന്റെയും റോസ്കോസ്മോസിന് ലാന്ററിന്റെയും റോവറിന്റെയും പ്രധാനചുമതല ലഭിച്ചു. ഇരു രാജ്യങ്ങളിലേയും ശാസ്ത്രജ്ഞന്മാരുടെ കൂട്ടായ പരിശ്രമത്തിന്റെ ഫലമായി പേടകത്തിന്റെ രൂപകൽപ്പന ആഗസ്റ്റ് 2009 ആയപ്പോഴേയ്ക്കും അവസാനിച്ചു.(റഷ്യ പിന്നീട് റോവര് നിര്മ്മാണത്തോല് നിന്നും പിന്മാറി )
■70 ° തെക്ക് അക്ഷാംശത്തിൽ രണ്ട് ഗർത്തങ്ങളായ മാൻസിനസ് സി ,സിംപെലിയസ് എൻഎന്നിവയ്ക്കിടയിലുള്ള ഉയർന്ന സമതലത്തിൽ ചന്ദ്രയാൻ -2 ഒരു ലാൻഡറും റോവറും മൃദുവായ ലാൻഡിംഗിന് ശ്രമിക്കും.ചക്രമുള്ള റോവർ ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ നീങ്ങുകയും ഓൺ-സൈറ്റ് രാസ വിശകലനം നടത്തുകയും ചെയ്യും. ഒരേ വിക്ഷേപണത്തിൽ പറക്കുന്ന ചന്ദ്രയാൻ -2 ഓർബിറ്റർ, ലാൻഡർ എന്നിവയിലൂടെ ഇതിന് ഭൂമിയിലേക്ക് ഡാറ്റ റിലേ ചെയ്യാൻ കഴിയും.
■ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ മൃദുവായി ഇറങ്ങാനുള്ള കഴിവ് പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ഉപരിതലത്തിൽ ഒരു റോബോട്ടിക് റോവർ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് ചന്ദ്രയാൻ -2 ന്റെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യങ്ങൾ.
■ ചാന്ദ്ര ഭൂപ്രകൃതി, ധാതുശാസ്ത്രം, മൂലക സമൃദ്ധി, ചന്ദ്ര എക്സോസ്ഫിയർ, ഹൈഡ്രോക്സൈൽ, വാട്ടർ ഐസ് എന്നിവയും ശാസ്ത്രീയ ലക്ഷ്യങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
■ചന്ദ്രനിൽ വെള്ളം, ടൈറ്റാനിയം, കാൽസ്യം, മഗ്നീഷ്യം, അലുമിനിയം, ഇരുമ്പ് എന്നീ ലോഹങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യം, ചന്ദ്രൻ ഒരുകാലത്തു പൂർണമായും ഉരുകിയ അവസ്ഥയിലായിരുന്നു എന്നുള്ള മാഗ്മ ഓഷൻ ഹൈപ്പോത്തിസിസിന്റെ സ്ഥിരീകരണം എന്നിവയെല്ലാം ചന്ദ്രയാൻ 1 ദൗത്യത്തിന്റെ നിർണായക സംഭാവനകളായിരുന്നു. ഇതിന്റെ തുടർച്ചയാണു ചന്ദ്രയാൻ 2ൽ രാജ്യം ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.
■ ഓർബിറ്റർ ചാന്ദ്ര ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യുകയും അതിന്റെ 3D മാപ്പുകൾ തയ്യാറാക്കാൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യും. ഓൺബോർഡ് റഡാർ ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യും.
ദക്ഷിണധ്രുവ മേഖലയിലെ ജല ഐസ് , ഉപരിതലത്തിലെ ചന്ദ്ര റെഗോലിത്തിന്റെ കനം എന്നിവ പഠിക്കുമ്പോൾ ഓൺബോർഡ് റഡാർ ഉപരിതലത്തെ മാപ്പ് ചെയ്യും.
■റഷ്യ ഒരു ലാന്ററും റോവറും രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുകയും നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്യും.(റഷ്യ പിന്നീട് പിന്മാറി )ചന്ദ്രന് മുകളിൽ സഞ്ചാരപഥത്തിൽ പേടകം എത്തിയതിനു ശേഷം റോവർ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ലാന്റർ പേടകത്തിൽ നിന്ന് വേർപെടുകയും ചാന്ദ്രമണ്ണിൽ ഇറങ്ങുകയും ചെയ്യും.അതിനു ശേഷം റോവർ ലാന്ററിന്റെ ഉയർന്ന ഭാഗത്തു നിന്ന് വേർപെടും. ആണവോർജമുപയോഗിച്ച് ചന്ദ്രയാൻ 2 പേടകത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രായോഗിക പഠനങ്ങൾ ഐ എസ് ആർ ഓ നടത്തിവരികയാണ്. നാസയും ഇ എസ് എയും പേടകത്തിന് ചില സാങ്കേതിക ഉപകരണങ്ങൾ നൽകിക്കൊണ്ട് ഈ ദൌത്യത്തിൽ പങ്കാളികളാകും.ഈ തീരുമാനം അവർ ഐ എസ് ആർ ഓ യെ അറിയിച്ചിട്ടുണ്ട്.
"ഇതുവരെ ഈ പ്രദേശത്ത് ഒരു റോവർ ഇറക്കാൻ ആരും ശ്രമിച്ചിട്ടില്ല. ഇത് ചന്ദ്രന്റെ മധ്യരേഖയ്ക്ക് സമീപം മാത്രമാണ് .ചന്ദ്ര ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ (ചന്ദ്രയാൻ 2 ന്റെ) റോവർ ആദ്യമായി വിക്ഷേപിക്കാൻ ഞങ്ങൾ ശ്രമിക്കും''
ഇസ്രോ ചെയർമാൻ കെ ശിവൻ പറഞ്ഞു.
■ '' ഐഎസ്ആർഒയുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും സങ്കീർണവും വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതുമായ ദൗത്യമാണിതെന്നു '' യു.ആർ. റാവു സാറ്റലൈറ്റ് സെന്ററർ ഡയറക്ടറും മലയാളിയുമായ പി. കുഞ്ഞികൃഷ്ണൻ പറഞ്ഞു.
ഓർബിറ്ററും ലാൻഡറും റോവറും അടങ്ങുന്ന ചന്ദ്രയാൻ പേടകത്തിന്റെ നിർമാണത്തിനു നേതൃത്വം നൽകിയത് അദ്ദേഹമാണ്. പര്യവേക്ഷണത്തിനുള്ള 14 പേ ലോഡുകളുമായി ചന്ദ്രയാൻ 2 സെപ്റ്റംബർ 7നു പുലർച്ചെ ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവത്തിൽ ഇറങ്ങും.
■തിരുവനന്തപുരത്തെ വിക്രം സാരാഭായ് സ്പേസ് സെന്ററിൽ ഡയറക്ടർ എസ്. സോമനാഥിന്റെ നേതൃത്വത്തിലാണ് ജിഎസ്എൽവി മാർക്ക് 3 റോക്കറ്റിനു രൂപം നൽകിയത്. 4 ടൺ വരെ ഭാരം വഹിക്കാനുള്ള ശേഷിയാണ് ഇതിനുള്ളത്. ഒരു ടൺ ഭാരം വഹിക്കാൻ ശേഷിയുള്ള പിഎസ്എൽവി റോക്കറ്റ് ഉപയോഗിച്ചാണ് ചന്ദ്രയാൻ 1 വിക്ഷേപിച്ചത്.
■ചന്ദ്രയാൻ 2ന്റെ അണിയറയിൽ പ്രവർത്തിച്ചവരിൽ മൂന്നിലൊന്നും സ്ത്രീകൾ. വെഹിക്കിൾ ഡയറക്ടർ എം. വനിത തമിഴ്നാട് സ്വദേശിയും മിഷൻ ഡയറക്ടർ ഋതു കൃതാൽ യുപി സ്വദേശിയുമാണ്. ജിഎസ്എൽവി മാർക്ക് 3ന്റെയും ചന്ദ്രയാൻ പേടകത്തിന്റെയും രൂപകൽപനയിൽ സഹായിച്ചവരിലും ഒട്ടേറെ വനിതകളുണ്ട്.
■100 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ ഓർബിറ്റർ ചന്ദ്രനെ പരിക്രമണം ചെയ്യും. അഞ്ച് ഉപകരണങ്ങൾ ഈ ദൗത്യത്തിൽ ഓർബിറ്റർ വഹിക്കും. ഓർബിറ്റിന്റെ ഘടന ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എയറോനോട്ടിക്സ് ലിമിറ്റഡ് നിർമ്മിക്കുകയും 2015 ജൂൺ 22-ന് ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷൻ സാറ്റലൈറ്റ് സെന്ററിൽ എത്തിക്കുകയും ചെയ്തു.
■ഡിസൈന്
ശ്രീഹരിക്കോട്ട ദ്വീപിലെ സതീഷ് ധവാൻ ബഹിരാകാശ കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 3,850 കിലോഗ്രാം (8,490 പൗണ്ട്) ലിഫ്റ്റ്-ഓഫ് പിണ്ഡമുള്ള ജിയോസിൻക്രണസ് സാറ്റലൈറ്റ് ലോഞ്ച് വെഹിക്കിൾ മാർക്ക് മൂന്നിൽ(ജിഎസ്എൽവി എംകെ മൂന്നാമൻ) പറക്കാനാണ് പദ്ധതി. 2019 ജൂൺ വരെ , ദൗത്യത്തിന് 978 കോടിഡോളർ (ഏകദേശം 141 ദശലക്ഷം യുഎസ് ഡോളർ ) വകയിരുത്തിയിട്ടുണ്ട്, ഇതിൽ ബഹിരാകാശ വിഭാഗത്തിന് 603 കോടി രൂപയും വിക്ഷേപണത്തിന് 375 കോടി രൂപയും ഉൾപ്പെടുന്നു. ജിഎസ്എൽവി എംകെ III ലെ ചെലവുകൾ. ചന്ദ്രയാൻ -2 സ്റ്റാക്ക് തുടക്കത്തിൽ 170 കിലോമീറ്റർ പെരിജിയും 40,400 കിലോമീറ്റർ അപ്പോജിയും ഉള്ള എർത്ത് പാർക്കിംഗ് ഭ്രമണപഥത്തിൽ വിക്ഷേപിക്കും.
അതിനുശേഷം ഇത് ഭ്രമണപഥം ഉയർത്തൽ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുകയും തുടർന്ന് സ്വന്തം ശക്തി ഉപയോഗിച്ച് ട്രാൻസ്-ചാന്ദ്ര കുത്തിവയ്പ്പ് നടത്തുകയും ചെയ്യും .
ഏകദേശ വിക്ഷേപണ പിണ്ഡം 2,379 കിലോഗ്രാം (5,245 പൗണ്ട്) ആയിരിക്കും. ഭ്രമണപഥത്തിൽ നിന്ന് ലാൻഡറിനെ വേർതിരിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഓർബിറ്റർ ഹൈ റെസല്യൂഷൻ ക്യാമറ (ഒഎച്ച്ആർസി) ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റിന്റെ ഉയർന്ന മിഴിവുള്ള നിരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തും. ഭ്രമണപഥത്തിന്റെ ഘടന ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എയറോനോട്ടിക്സ് ലിമിറ്റഡ് നിർമ്മിക്കുകയും 2015 ജൂൺ 22 ന് ഇസ്റോ സാറ്റലൈറ്റ് സെന്ററിൽ എത്തിക്കുകയുംചെയ്തു.
★മൊത്തം ലിഫ്റ്റ്-ഓഫ് പിണ്ഡം: 2,379 കിലോഗ്രാം (5,245 lb)
★പ്രൊപ്പല്ലന്റ് പിണ്ഡം: 1,697 കിലോഗ്രാം (3,741 പൗണ്ട്)
★ Dry mass 626 കിലോഗ്രാം (1,504 പൗണ്ട്)
■ വിക്രം ലാൻഡർ
മിഷന്റെ ലാൻഡറിനെ വിക്രം എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ പദ്ധതിയുടെ പിതാവായി പരക്കെ കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന വിക്രം സാരാഭായിയുടെ (1919-1971) പേരാണ് ലാഡറിന് കൊടുത്തിട്ടുള്ളത്
★ ലാൻഡറിന്റെ പ്രാഥമിക കോൺഫിഗറേഷൻ പഠനം 2013 ൽ അഹമ്മദാബാദിലെ ബഹിരാകാശ ആപ്ലിക്കേഷൻ സെന്റർ (എസ്എസി) പൂർത്തിയാക്കി.
★ഉയർന്ന റെസല്യൂഷൻ ക്യാമറ, നാവിഗേഷൻ ക്യാമറ, അപകടസാധ്യത ഒഴിവാക്കൽ ക്യാമറ, 800 എൻ ത്രോട്ടിൽ ചെയ്യാവുന്ന ലിക്വിഡ് മെയിൻ എഞ്ചിൻ, അൽട്ടിമീറ്റർ, വേഗത മീറ്റർ, ഈ ഘടകങ്ങൾ പ്രവർത്തിപ്പിക്കാൻ ആവശ്യമായ സോഫ്റ്റ്വെയർ എന്നിവ ചില അനുബന്ധ സാങ്കേതികവിദ്യകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ലാൻഡറിന്റെ എഞ്ചിനീയറിംഗ് മോഡലുകൾ 2016 ഒക്ടോബർ അവസാനത്തോടെ കർണാടകയിലെ ചിത്രദുർഗ ജില്ലയിലെചല്ലക്കരെയിൽ ground ഏരിയൽ ടെസ്റ്റുകൾക്ക് വിധേയമായി. ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റ് തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിനുള്ള ലാൻഡറിന്റെ സെൻസറുകളുടെ കഴിവ് വിലയിരുത്താൻ സഹായിക്കുന്നതിന് ISRO ഉപരിതലത്തിൽ ഏകദേശം 10 ഗർത്തങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു.
■പ്രഗ്യാൻ റോവർ
മിഷന്റെ റോവറിനെ പ്രഗ്യാൻഎന്നാണ് വിളിക്കുന്നത് . റോവറിന്റെ ഭാരം ഏകദേശം 27 കിലോഗ്രാമാണ്. സൗരോർജ്ജത്തിലാണ് റോവർ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് . റോവറിന് ആറ് ചക്രങ്ങൾ ഉണ്ടായിരിക്കും. അത് സൌരോർജത്തിലായിരിക്കും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.അത് തെക്ക് വടക്ക് ധ്രുവങ്ങളിൽ ഏതെങ്കിലുമൊന്നിൽ ഇറങ്ങുകയും ഒരു വർഷത്തേയ്ക്ക് പ്രവർത്തിക്കുകയും ചെയ്യും.റോവർ പരമാവധി 360m/hവേഗതയിൽ 150കി.മീ. വരെ സഞ്ചരിക്കും.
★സ്റ്റീരിയോസ്കോപ്പിക് ക്യാമറ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള 3 ഡി ദർശനം: രണ്ട് 1 മെഗാപിക്സൽ , റോവറിന് മുന്നിലുള്ള മോണോക്രോമാറ്റിക്എൻവിസിഎമ്മുകൾ ഗ്രൗണ്ട് കൺട്രോൾ ടീമിന് ചുറ്റുമുള്ള ഭൂപ്രദേശത്തിന്റെ 3 ഡി കാഴ്ച നൽകും, കൂടാതെ ഭൂപ്രദേശത്തിന്റെ ഡിജിറ്റൽ എലവേഷൻ മോഡൽ സൃഷ്ടിച്ച് വഴി ആസൂത്രണത്തിന് സഹായിക്കും.
★ പ്രജ്ഞാൻ റോവറിന്റെ പ്രവർത്തന സമയം ഒരു ചാന്ദ്ര ദിവസമോ 14 ഭൗമ ദിനങ്ങളോആണ്, എന്നാൽ അതിന്റെ പവർ സിസ്റ്റത്തിൽ സൗരോർജ്ജത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സ്ലീപ്പ് / വേക്ക്-അപ്പ് സൈക്കിൾ നടപ്പിലാക്കുന്നു, ഇത് ആസൂത്രണം ചെയ്തതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ സേവന സമയത്തിന് കാരണമാകും. ലൈറ്റ് അധിഷ്ഠിത മാപ്പ് ജനറേഷനും റോവറിനുള്ള ചലന ആസൂത്രണത്തിനുമുള്ള ഉപസിസ്റ്റങ്ങളുടെ വികസനത്തിന് ഐഐടി കാൺപൂർ സംഭാവന നൽകി.
■പേലോഡ്
ഓർബിറ്ററിനുവേണ്ടി അഞ്ചും, ലാൻഡറിന് നാലും, റോവറിന് രണ്ടുമായി പതിനൊന്ന് ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ ഐ.എസ്.ആർ.ഓ തിരഞ്ഞെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ഓർബിറ്ററിനായി ചില ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ നൽകി നാസയും ഇസയുംഈ ദൗത്യത്തിൽ പങ്കെടുക്കുമെന്ന് ആദ്യം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. പക്ഷെ ഭാരം നിയന്ത്രണം കാരണം ഈ ദൗത്യത്തിൽ വിദേശ പേലോഡുകൾ വഹിക്കില്ലെന്ന് 2010 ൽ ഇസ്റോ വ്യക്തമാക്കി. എന്നിരുന്നാലും, ദൗത്യം ആരംഭിക്കുന്നതിന് ഒരു മാസം മുമ്പുള്ള ഒരു പുതുക്കിയ വിവരപ്രകാരം, ചന്ദ്രനിലേക്കുള്ള കൃത്യമായ ദൂരം അളക്കാൻ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ സഹായിക്കുന്നതിന് നാസയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ചെറിയ ലേസർ റിട്രോഫ്ലെക്റ്റർ ലാൻഡറിന്റെ പേലോഡിലേക്ക് ചേർത്തിട്ടുണ്ട്.
ടെറൈൻ മാപ്പിംഗ് ക്യാമറ -2 (ടിഎംസി -2), ഇമേജിംഗ് ഇൻഫ്രാ-റെഡ് സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ (ഐആർഎസ്), എൽ ആൻഡ് എസ് ബാൻഡ് സിന്തറ്റിക് അപ്പർച്ചർ റഡാർ (എൽ & എസ്-ബാൻഡ് എസ്എആർ) എന്നിങ്ങനെ മൂന്ന് പ്രധാന പേലോഡുകൾ എസ്എസി വികസിപ്പിച്ചിരുന്നു
★ ബാംഗ്ലൂരിലെ ഇസ്റോ സാറ്റലൈറ്റ് സെന്ററിൽ (ഐഎസ്സി) നിന്നുള്ള ചന്ദ്രയാൻ -2 ലാർജ് ഏരിയ സോഫ്റ്റ് എക്സ്-റേ സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ (ക്ലാസ്)
★ അഹമ്മദാബാദിലെ ഫിസിക്കൽ റിസർച്ച് ലബോറട്ടറിയിൽ (പിആർഎൽ) നിന്നുള്ള സോളാർ എക്സ്-റേ മോണിറ്റർ(എക്സ്എസ്എം) ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിൽ നിലവിലുള്ള പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ മാപ്പുചെയ്യുന്നതിനായി.
★അഹമ്മദാബാദിലെ ബഹിരാകാശ ആപ്ലിക്കേഷൻ സെന്ററിൽ (എസ്എസി) നിന്നുള്ള ഡ്യുവൽ ഫ്രീക്വൻസി എൽ , എസ് ബാൻഡ് സിന്തറ്റിക് അപ്പർച്ചർ റഡാർ (ഡിഎഫ്എസ്ആർ), ചന്ദ്ര പ്രതലത്തിന്റെ ആദ്യത്തെ ഏതാനും പതിനായിരം മീറ്റർ വാട്ടർ ഐസ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ ഘടകങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യത്തിനായി അന്വേഷിച്ചതിന്.ചന്ദ്രന്റെ നിഴൽ പ്രദേശങ്ങൾക്ക് താഴെ ജലത്തിന്റെ ഐസ് ഉണ്ടെന്ന് സ്ഥിരീകരിക്കുന്ന കൂടുതൽ തെളിവുകൾ എസ്എആർ നൽകുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
★ ധാതുക്കൾ, ജല തന്മാത്രകൾ, ഹൈഡ്രോക്സൈൽ എന്നിവപഠിക്കുന്നതിനായി വിശാലമായ തരംഗദൈർഘ്യ പരിധിയിൽ ചാന്ദ്ര ഉപരിതല മാപ്പിംഗ് ചെയ്യുന്നതിനായി അഹമ്മദാബാദിലെ ബഹിരാകാശ ആപ്ലിക്കേഷൻ സെന്ററിൽ (എസ്എസി) ഇമേജിംഗ് ഐആർ സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ ( ഐആർഎസ് ).
★ ചന്ദ്രയാൻ -2 അന്തരീക്ഷ കോമ്പോസിഷണൽ എക്സ്പ്ലോറർ 2 (ചേസ് -2) ചന്ദ്ര എക്സോഫിയറിനെക്കുറിച്ച് വിശദമായ പഠനം നടത്തുന്നതിന് തിരുവനന്തപുരത്തെ ബഹിരാകാശ ഭൗതികശാസ്ത്ര ലബോറട്ടറിയിൽ(എസ്പിഎൽ) നിന്നുള്ള ക്വാഡ്രുപോൾ മാസ് അനലൈസർ
★ ചാന്ദ്ര ധാതുശാസ്ത്രവും ഭൂമിശാസ്ത്രവും പഠിക്കുന്നതിന് ആവശ്യമായ ത്രിമാന മാപ്പ് തയ്യാറാക്കുന്നതിനായി അഹമ്മദാബാദിലെ സ്പേസ് ആപ്ലിക്കേഷൻ സെന്ററിൽ (എസ്എസി) നിന്നുള്ള ടെറൈൻ മാപ്പിംഗ് ക്യാമറ -2 (ടിഎംസി -2).
★ റേഡിയോ അനാട്ടമി ഓഫ് മൂൺ ബ ound ണ്ട് ഹൈപ്പർസെൻസിറ്റീവ് അയോണോസ്ഫിയറും അന്തരീക്ഷവും - എസ്പിഎല്ലിന്റെ ഇരട്ട ഫ്രീക്വൻസി റേഡിയോ സയൻസ് പരീക്ഷണം (RAMBHA-DFRS)
★ ലാൻഡിംഗിന് അപകടരഹിതമായ ഇടം കണ്ടെത്തുന്നതിനായി എസ്എസി ഓർബിറ്റർ ഹൈ റെസല്യൂഷൻ ക്യാമറ (ഒഎച്ച്ആർസി). ഒഎച്ച്ആർസിയിൽ നിന്നുള്ള ഇമേജറി പിന്നീട് ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിന്റെ ഡിജിറ്റൽ എലവേഷൻ മോഡൽ തയ്യാറാക്കാൻ സഹായിക്കും.
■ വിക്രം ലാൻഡർ പേലോഡ്
★ ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റിന് സമീപമുള്ള ചന്ദ്ര ഭൂകമ്പങ്ങളെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുന്നതിനായി ലിയോസ് ചാന്ദ്ര സീസ്മിക് ആക്റ്റിവിറ്റി (ഐഎൽഎസ്എ) സീസ്മോമീറ്റർ
★ ചന്ദ്രന്റെ ഉപരിതല തെർമോ-ഫിസിക്കൽ പരീക്ഷണം (ചാസ്റ്റ്) ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിലെ താപഗുണങ്ങളെ കണക്കാക്കുന്നതിനുള്ള താപഅന്വേഷണം
★ ചന്ദ്ര ഉപരിതല പ്ലാസ്മയുടെ സാന്ദ്രതയും വ്യതിയാനവും അളക്കുന്നതിനുള്ള RAMBHA-LP ലാങ്മുർ അന്വേഷണം
★ ഭൂമി-ചന്ദ്രന്റെ ദൂരം കൃത്യമായി അളക്കുന്നതിനായി നാസ ഗോഡ്ഡാർഡ് സ്പേസ് ഫ്ലൈറ്റ് സെന്റർ ഒരു ലേസർ റിട്രോ റിഫ്ലെക്ടർ അറേ (എൽആർഎ).
■ പ്രജ്ഞാൻ റോവർ പേലോഡ്
★ലബോറട്ടറി ഫോർ ഇലക്ട്രോ ഒപ്റ്റിക് സിസ്റ്റംസ് (ലിയോസ്), ബാംഗ്ലൂരിൽ നിന്ന് ലേസർ ഇൻഡ്യൂസ്ഡ് ബ്രേക്ക്ഡൗൺ സ്പെക്ട്രോസ്കോപ്പ്(എൽഐബിഎസ്).
★ അഹമ്മദാബാദിലെ പിആർഎല്ലിൽ നിന്നുള്ള ആൽഫ പാർട്ടിക്കിൾ ഇൻഡ്യൂസ്ഡ് എക്സ്-റേ സ്പെക്ട്രോസ്കോപ്പ്(എപിഎക്സ്എസ്).
■ എന്തുകൊണ്ടാണ് ചന്ദ്ര ദക്ഷിണധ്രുവം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്നത്?
ഭൂമിയുടെ ആദ്യകാല ചരിത്രവുമായി ഏറ്റവും മികച്ച ബന്ധം ചന്ദ്രൻ നൽകുന്നു. ആന്തരിക സൗരയൂഥ പരിസ്ഥിതിയെക്കുറിച്ചുള്ള ചരിത്രപരമായ ഒരു രേഖ ഇത് നൽകുന്നു. പക്വതയുള്ള കുറച്ച് മോഡലുകൾ ഉണ്ടെങ്കിലും, ചന്ദ്രന്റെ ഉത്ഭവത്തിന് ഇനിയും കൂടുതൽ വിശദീകരണങ്ങൾ ആവശ്യമാണ്.ചന്ദ്രന്റെ ഉത്ഭവവും പരിണാമവും കണ്ടെത്തുന്നതിന് ചന്ദ്ര ഉപരിതല ഘടനയിലെ വ്യതിയാനങ്ങൾ പഠിക്കാൻ ചന്ദ്ര ഉപരിതലത്തിന്റെ വിപുലമായ മാപ്പിംഗ് ആവശ്യമാണ്. ചന്ദ്രയാൻ -1 കണ്ടെത്തിയ ജല തന്മാത്രകൾക്കുള്ള തെളിവുകൾക്ക്, ഉപരിതലത്തിൽ, ഉപരിതലത്തിന് താഴെയും, ചന്ദ്രനിലെ ജലത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നതിനായി ചന്ദ്ര എക്സോഫിയറിലുമുള്ള ജല തന്മാത്രകളുടെ വിതരണത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ പഠനങ്ങൾ ആവശ്യമാണ്.
ചന്ദ്ര ദക്ഷിണധ്രുവം പ്രത്യേകിച്ചും രസകരമാണ്, കാരണം ഇവിടെ ചന്ദ്ര ഉപരിതല വിസ്തീർണ്ണം നിഴലിൽ അവശേഷിക്കുന്നു, ഉത്തരധ്രുവത്തേക്കാൾ വളരെ വലുതാണ്. ചുറ്റുമുള്ള സ്ഥിരമായി നിഴൽ വീണ പ്രദേശങ്ങളിൽ ജലത്തിന്റെ സാന്നിധ്യമുണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.കൂടാതെ, ദക്ഷിണധ്രുവ പ്രദേശത്ത് ഗർത്തങ്ങൾ ഉണ്ട്, അവ തണുത്ത കെണികളാണ്, കൂടാതെ ആദ്യകാല സൗരയൂഥത്തിന്റെ ഫോസിൽ രേഖകളും അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.
■ ഇന്ത്യ നെഞ്ചിടിപ്പോടെ സാക്ഷ്യം വഹിച്ച ആ യാത്രയുടെ ഓരോ ഘട്ടവും ആദ്യ 16.22 മിനിറ്റ്..
ആദ്യഘട്ടത്തിൽ എസ്200 സ്ട്രാപ്–ഓൺസ് ജ്വലനം വിജയകരമായി 2.43ന് ആരംഭിച്ചു. ബഹിരാകാശയാത്രകളിലെ വമ്പൻ സോളിഡ് ബൂസ്റ്ററുകളിലൊന്നായ എസ്200 ആണ് റോക്കറ്റ് യാത്രയിലെ ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ സ്ട്രാപ്–ഓൺസ് ആയി ഉപയോഗിച്ചത്. ഇതിന്റെ ജ്വലനത്തോടെ ജിഎസ്എൽവി മാർക് ത്രീ/എം1 റോക്കറ്റ് പറന്നുയർന്നു. ആദ്യഘട്ടത്തിൽ റോക്കറ്റിന്റെ ചലനവേഗത്തോത് (Initial Velocity) സെക്കൻഡിൽ 451.91 മീറ്റർ.
★∙ റോക്കറ്റ് യാത്ര 1.847 മിനിറ്റ് പിന്നിട്ടപ്പോൾ എൽ110 കോർ സ്റ്റേജ് ജ്വലനം–ജിഎസ്എൽവിയുടെ ജ്വലന സംവിധാനങ്ങളിലൊന്നാണ് കോർ സ്റ്റേജ്. ഈ ഘട്ടത്തിൽ ഐഎസ്ആർഒയുടെ ‘വികാസ്’ ലിക്വിഡ് റോക്കറ്റ് എൻജിൻ അടിസ്ഥാനമാക്കി നിര്മിച്ചിട്ടുള്ള എൽ110 വേരിയന്റ് ആണ് ഉപയോഗിച്ചത്. 43.77 കിമീ ഉയരത്തിലായിരുന്നു എൻജിന്റെ ജ്വലനം. ഈ സമയം ചലനവേഗം സെക്കൻഡിൽ 1752.64 മീറ്റർ.
★∙ 2.188 മിനിറ്റിൽ എസ്200 സ്ട്രാപ്–ഓൺസ് വിട്ടുമാറി. 61.979 കിമീ ഉയരത്തിൽ വച്ചാണ് റോക്കറ്റിലെ എസ്200 സോളിഡ് ബൂസ്റ്ററുകൾ വിട്ടുമാറിയത്.
★∙ 3.399 മിനിറ്റിൽ പേലോഡ് ഫ്ലെയറിങ് (പിഎൽഎഫ്) വിട്ടുമാറി. 114.85 കിമീ ഉയരത്തിൽ വച്ചായിരുന്നു ഇത്. റോക്കറ്റ് ലോഞ്ചിനിടെ ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷത്തിലെ മർദവ്യതിയാനങ്ങളിൽ നിന്നും ചൂടിൽ നിന്നും പേടകത്തെ സംരക്ഷിക്കുന്നത് പിഎൽഎഫ് ആണ്. റോക്കറ്റിന്റെ ഏറ്റവും മുകളിൽ കൂർത്ത് കാണുന്ന ‘നോസ് കോൺ’ ആണിത്. പേടകം ബഹിരാകാശ സാഹചര്യങ്ങളിലേക്ക് വിജയകരമായി ‘തുറന്നു’ വയ്ക്കപ്പെട്ടു.
★∙ 5.09 മിനിറ്റിൽ റോക്കറ്റിന്റെ എൽ110 എൻജിൻ കോർ സ്റ്റേജ് ഷട്ട് ഓഫ് ചെയ്തു. 169.096 കിമീ ഉയരത്തിലായിരുന്നു ഇത്. ആ സമയം സെക്കൻഡിൽ 4573.97 മീ. വേഗം.
★∙ 5.141 മിനിറ്റ്: 170.801 ഉയരത്തിൽ വച്ച് എൽ110 കോർ സ്റ്റേജ് വിജയകരമായി വിട്ടുമാറി.
★∙ 5.181 മിനിറ്റിൽ 172.09 കിമീ ഉയരത്തിൽ സി25 ക്രയോ സ്റ്റേജിന്റെ ജ്വലനം സംഭവിച്ചു. ക്രയോജെനിക് അപ്പർസ്റ്റേജ് ആയിരുന്നു ഇത്. ഇന്ത്യ തദ്ദേശീയമായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്തതാണ് ഈ എൻജിൻ.
★15.978 മിനിറ്റിൽ സി25 ക്രയോ സ്റ്റേജ് ഷട്ട് ഓഫ് സംഭവിച്ചു. 176.381കിമീ ഉയരത്തിലായിരുന്നു ഇത്. ആ സമയം വേഗം സെക്കൻഡിൽ 10,296.06 മീറ്റർ.
★∙ 16.228 മിനിറ്റിൽ റോക്കറ്റിൽ നിന്ന് ചന്ദ്രയാൻ 2 പേടകം വിട്ടുമാറി. ഭൂമിയിൽ നിന്ന് 181.616 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിലായിരുന്നു ഇത്. ആ സമയം വേഗം സെക്കൻഡിൽ 10304.66 മീ. ഭൂമിക്കു ചുറ്റുമുള്ള ആദ്യ എലിപ്റ്റിക്കൽ ഭ്രമണപഥത്തിൽ (170.06കിമീX39059.6 കിമീ) ചന്ദ്രയാനെ സ്ഥാപിച്ചതോടെ ദൗത്യത്തിന്റെ ആദ്യഘട്ടം വിജയിച്ചതായി ഐഎസ്ആർഒയുടെ പ്രഖ്യാപനം.
★ഇനിയുള്ള 16 ദിവസം അഞ്ചു ഘട്ടങ്ങളിലായി ത്രസ്റ്ററുകൾ വിക്ഷേപിച്ച് ചന്ദ്രയാൻ 2 പേടകം അവസാന ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തും. തുടർന്നാണ് ഇഞ്ചക്ഷൻ ബേൺ – ചന്ദ്രനിലേക്ക് ഒരു പേടകത്തെ കൃത്യമായി എത്തിക്കുന്നതിന് കൃത്യമായ ഭ്രമണപഥത്തിൽത്തന്നെ അതിനെ സ്ഥാപിക്കുന്നതാണിത്. അവിടെ നിന്ന് ഘട്ടംഘട്ടമായി താഴെയുള്ള ചന്ദ്രന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് ഇറങ്ങിയ ശേഷം ‘വിക്രം’ എന്ന ലാൻഡർ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലേക്ക് സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ് നടത്തും. പേടകം വിക്ഷേപിച്ച് 48–ാം ദിവസം സെപ്റ്റംബർ ഏഴിനായിരിക്കും ഇത്. തുടർന്ന് ലാൻഡറിന്റെ വാതിൽ തുറന്ന് ‘പ്രഗ്യാൻ’ റോവർ പര്യവേഷണത്തിനായി പുറത്തേക്ക്.
(വാര്ത്ത പ്രത്യേക കടപ്പാട് മനോരമ്മ ന്യൂസ് July 22, 2019 05:25 PM പോസ്റ്റ്)
■07 SEP 2019 UPDATE
★ ബഹിരാകാശവാഹനം ഭൂമിയുടെ ഗുരുത്വാകർഷണം ഉപയോഗിച്ച് ഇന്ധനം സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി 'ഗ്രാവിറ്റി അസിസ്റ്റ്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിച്ച് സ്വന്തം വേഗത വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിച്ചു. അവസാന ഭ്രമണപഥം ഉയർത്തുന്നത് ചന്ദ്രയാൻ 2 നെ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് 1,43,585 കിലോമീറ്റർ അകലെയാക്കി -ട്രാൻസ്ലൂനാർ ഇഞ്ചക്ഷൻ, അവിടെ ബഹിരാകാശ പേടകത്തിന്റെ പാത ക്രമീകരി ചന്ദ്രനിൽ എത്തുന്നു .
★ 24 ജൂലൈ 2019, 2 - 3.30 പിഎം : 230 x 45,162 കിലോമീറ്റർ അന്തിമ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് ആദ്യത്തെ ഭ്രമണപഥം ഉയർത്തൽ (ഭൂമിക്കു ചുറ്റുമുള്ള അതിന്റെ ദീർഘവൃത്ത പരിക്രമണപഥത്തിന്റെ ഏറ്റവും അടുത്ത x ദൂരം)
★ 26 ജൂലൈ 2019, 1 - 2 am : രണ്ടാമത്തെ ഭ്രമണപഥം ഉയർത്തൽ 250 x 54,689 കിലോമീറ്റർ അന്തിമ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക്
★ 29 ജൂലൈ 2019, 2.30 - 3.30 പിഎം : മൂന്നാമത്തെ ഭ്രമണപഥം ഉയർത്തുന്ന മാനോവർ 268 x 71,558 കിലോമീറ്റർ അന്തിമ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക്
★ 2 ഓഗസ്റ്റ് 2019, 2 - 3 പിഎം : നാലാമത്തെ ഭ്രമണപഥം ഉയർത്തുന്ന മാനുവേവർ 248 x 90,229 കി.മീ.
★ 6 ഓഗസ്റ്റ് 2019, 2.30 - 3.30 പിഎം : അഞ്ചാമത്തെയും അവസാനത്തെയും ഭ്രമണപഥം ഉയർത്തുന്ന മാനോവർ 221 x 1,43,585 കിലോമീറ്റർ അവസാന ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക്
★ചന്ദ്രയാൻ 2 ദൗത്യം ചന്ദ്രനിൽ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ് നടത്തുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തിന്റെ അവസാന ഘട്ടം വരെയെത്തിയെങ്കിലും തുടർന്നു സിഗ്നൽ നഷ്ടമായി. വിക്രം ലാൻഡറിൽനിന്നു ചന്ദ്രോപരിതലത്തിന് 2.1 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ വരെ സിഗ്നലുകൾ ലഭിച്ചെന്നും തുടർന്നു ബന്ധം നഷ്ടമാകുകയായിരുന്നുവെന്നും ഇസ്റോ (ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണസംഘടന) ചെയർമാൻ ഡോ. കെ. ശിവൻ 07 SEP 2019 പുലർച്ചെ 2.18ന് അറിയിച്ചു★ ചന്ദ്രയാൻ-2 ചാന്ദ്രദൗത്യത്തിന്റെ ഭാഗമായുള്ള വിക്രം ലാൻഡറിന്റെ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ്ങിൽ അനിശ്ചിതത്വം. ലാൻഡറുമായുള്ള ആശയവിനിമയം നഷ്ടമായെന്ന് ഐ.എസ്.ആർ.ഒ. ചെയർമാൻ കെ. ശിവൻ അറിയിച്ചു. റഫ് ബ്രേക്കിങ്ങിന് ശേഷം ഫൈൻ ലാൻഡിങ്ങിനിടെ സാങ്കേതികപ്രശ്നങ്ങൾ അഭിമുഖീകരിച്ചതോടെയാണ് അനിശ്ചിതത്വമുണ്ടായത്.
★ സാങ്കേതിക വിശദാംശങ്ങൾ പുറത്തുവന്നിട്ടില്ല. ലാൻഡിങ് വിജയകരമായോ എന്നു വ്യക്തമല്ലെങ്കിലും ചന്ദ്രയാൻ–2 ദൗത്യത്തിന്റെ പ്രധാനഭാഗമായ ഓർബിറ്റർ ഒരുവർഷത്തേക്കു ചന്ദ്രനെ വലംവച്ചു നിരീക്ഷണം തുടരും. ലാൻഡർ ലക്ഷ്യം കാണാതിരുന്നാൽ ഇതിനുള്ളിലെ റോവറും പ്രവർത്തനരഹിതമാകും.
★ 07 / 09 / 2019 പുലർച്ചെ 1.39 നാണു ലാൻഡറിനെ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ ഇറക്കാനുള്ള സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ് പ്രക്രിയ തുടങ്ങിയത്. ലാൻഡർ ചന്ദ്രന്റെ 30 കിലോമീറ്റർ അടുത്തെത്തിയതോടെ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ്ങിനുള്ള ജ്വലനം ആരംഭിച്ചു. ലാൻഡറിൽ ഘടിപ്പിച്ചിട്ടുള്ള 800 ന്യൂട്ടൻ ശേഷിയുള്ള 5 ത്രസ്റ്ററുകൾ എതിർദിശയിൽ ജ്വലിപ്പിച്ചതോടെ സെക്കൻഡിൽ 6 കിലോമീറ്റർ എന്നതിൽനിന്നു പൂജ്യത്തിലേക്കു വേഗം കുറയ്ക്കാനായി.
★ തുടർന്നു 1.52നു ഫൈൻ ബ്രേക്കിങ് ഘട്ടം തുടങ്ങുന്നതു വരെ സിഗ്നലുകൾ ലഭിച്ചു. ശേഷം ബെംഗളൂരു പീനിയയിലെ ഇസ്റോ കേന്ദ്രത്തിൽ സിഗ്നലുകള്ക്കായി കാത്തിരുന്നെങ്കിലും അനിശ്ചിതത്വം തുടർന്നു. പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ്ങിനു സാക്ഷ്യം വഹിക്കാൻ ഇവിടെയെത്തിയിരുന്നു.
★ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ സോഫ്റ്റ് ലാൻഡിങ് ദൗത്യങ്ങളിൽ 37 % മാത്രമാണ് ഇതുവരെ വിജയിച്ചിട്ടുള്ളത്. യുഎസ്, റഷ്യ തുടങ്ങിയ ബഹിരാകാശ വൻശക്തികളുടെ ഒട്ടേറെ ലാൻഡർ ദൗത്യങ്ങൾ പരാജയപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഈ വർഷം ഏപ്രിലിൽ ഇസ്രയേലിന്റെ ബെറഷീറ്റ് എന്ന ദൗത്യവും പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു. ലാൻഡിങ്ങിനുള്ള സ്ഥലമായി ഇസ്റോ തിരഞ്ഞെടുത്ത ദക്ഷിണധ്രുവം വെല്ലുവിളിയുടെ ആക്കം കൂട്ടി.
★ ‘‘ ധീരമായി മുന്നേറുക. നിങ്ങളിലൂടെ ഒട്ടേറെ കാര്യങ്ങള് ഞങ്ങൾ പഠിച്ചു. ഇതൊരു ചെറിയ നേട്ടമല്ല. ഉയർച്ചയും താഴ്ചയും ജീവിതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്. പ്രതീക്ഷ കൈവിടാതിരിക്കുക.’’ - ശാസ്ത്രജ്ഞരോട് പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി പറഞ്ഞു
★ ചന്ദ്രയാൻ രണ്ട് ദൗത്യത്തിന് പിന്നിൽ പ്രവർത്തിച്ച ഐ എസ് ആർ ഒയിലെ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ അഭിനന്ദിച്ച് രാഷ്ട്രപതി രാംനാഥ് കോവിന്ദ്. ചന്ദ്രയാൻ രണ്ടിന് പിന്നിൽ പ്രവർത്തിച്ച ശാസ്ത്ര സംഘത്തെയോർത്തു രാജ്യം അഭിമാനിക്കുന്നതായി രാഷ്ട്രപതി രാംനാഥ് കോവിന്ദ് ട്വിറ്ററിൽ കുറിച്ചു. അസാധാരണമായ പ്രതിബദ്ധതയും ആത്മാർത്ഥതയുമാണ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ പ്രകടിപ്പിച്ചതെന്നും രാഷ്ട്രപതി ട്വിറ്റർ സന്ദേശത്തിൽ പറഞ്ഞു.
★ ചന്ദ്രയാൻ രണ്ട് ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഐ എസ് ആർ ഒയുടെ നേട്ടങ്ങളിൽ ഓരോ ഇന്ത്യക്കാരനും അഭിമാനിക്കുന്നതായി ആഭ്യന്തരമന്ത്രി അമിത് ഷാ. തന്റെ ട്വിറ്ററിലാണ് അമിത് ഷാ ഇങ്ങനെ കുറിച്ചത്. ഐ എസ് ആർ ഒയിലെ അർപ്പണമനോഭാവമുള്ള കഠിനാദ്ധ്വാനികളായ ശാസ്ത്രജ്ഞർക്കൊപ്പം ഇന്ത്യ നിൽക്കുന്നു. ഭാവിയിലെ എല്ലാ ഉദ്യമങ്ങൾക്കും എന്റെ ആശംസകളെന്നും ട്വിറ്ററിൽ കുറിച്ച സന്ദേശത്തിൽ അമിത് ഷാ പറഞ്ഞു
★
★
©മഹേഷ് ഭാവന
( ഇതുവരെ പ്രയത്നിച്ചതിതു നന്ദി ,,,, ഇനിയും കൂടുതൽ പ്രയത്നിക്കാനുണ്ട് ,ലക്ഷ്യങ്ങൾ നേടാനുണ്ട് എല്ലാവിധ ആശംസകളും നേരുന്നു...........
ജയ് ഹിന്ദ് )
റഫറന്സ്
★ മനോരമ്മ
https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2019/07/22/india-successfully-launches-chandrayaan-2-how-it-happens-graphics.html
★ ചന്ദ്രയാന് പദ്ധതികളെക്കുറിച്ച് നല്ലൊരു വിശദീകരം നല്കുന്ന വീഡിയോ ലിങ്ക് കൂടി ചേര്ക്കുന്നു
https://youtu.be/OKagPLd3evQ
(തമിഴിലാണ് ഉള്ളത് വീഡിയോ )
★wiki
★ https://www.isro.gov.in/chandrayaan2-home
★"ISRO to deliver "eyes and ears" of Chandrayaan-2 by 2015-end
https://indianexpress.com/article/technology/science/sac-to-deliver-eyes-and-ears-of-chandrayaan-2-by-2015-end/
★https://www.manoramaonline.com/news/kerala/2019/07/14/chandrayan-launch.html
★https://www.asianetnews.com/science-technology/second-lunar-mission-chandrayaan-2-to-be-launched-in-july-pqu0ir
★https://www.isro.gov.in/update/30-aug-2010/payloads-chandrayaan-2-mission-finalised
★https://www.space.com/nasa-jumping-on-international-moon-landers.html
★https://www.indiatoday.in/amp/science/story/chandrayaan-2-launch-live-streaming-1567565-2019-07-12
★ https://www.firstpost.com/tech/science/chandrayaan-2-a-step-by-step-look-at-the-vikram-lander-47-day-journey-to-the-moon-7035951.html
★ https://www.manoramaonline.com/news/india/2019/09/07/chandrayaan-2-loses-communication-while-landing-on-moon.amp.
★https://www.azhimukham.com/india-update-waiting-for-tonight-says-isro-chief-ahead-of-moon-landing/
★ https://www.mathrubhumi.com/news/india/chandrayaan-2-landing-1.4101738
★ https://malayalam.news18.com/news/india/president-of-india-says-the-country-is-proud-of-isro-jj-155847.html
No comments:
Post a Comment